woensdag 12 augustus 2020

HET GROTERE GISWERK

archiefblog

De #MeToo-discussie woedt voort. Is een 'ja' en 'nee' van een meisje en/of jongen een volmondig 'ja' en een stellig 'nee'? Om ellende te voorkomen, moeten we het als maatschappij heel zwart-wit stellen: 'ja' is 'ja' en 'nee' is 'nee'. De weerbarstige theorie kun je ook op ouderen betrekken. Bejaarde bewoners mag je nergens toe dwingen: zij hebben altijd het laatste woord. Hoeveel ouderen verpieteren er daardoor niet in een pracht appartement, waar ze zich moederziel alleen voelen. Verspilde tijd die zo aangenaam had kunnen zijn. In het Zorghuis pakken we door, wanneer we een aarzeling bespeuren die een voorzichtig 'ja' of 'misschien' impliceert. Want: iemand kan simpelweg vergeten zijn wat hij leuk vindt om te doen, een bewoner begrijpt de vraag (of de activiteit) niet, heeft het niet verstaan, is te beleefd om te weigeren of durft iets in eerste instantie niet aan. Die tegenstrijdigheid maakt inschatten lastig. Daarom werken wij uitsluitend met gekwalificeerde medewerkers (en niet met vrijwilligers). 

Het Grotere Giswerk kan beginnen. Onze PauwProfessionals m/v bogen op hun vakbekwaamheid, ervaring, vertrouwen op hun intuïtie, het inzicht in hun pappenheimers, en putten uit de cursus Effectief Communiceren. Vragen betekent: uitleggen, zonder dwang doorpakken en iemand speels overhalen als je merkt dat iemand in is voor gezelligheid. Niets zo veranderlijk als een bejaarde; iedereen heeft recht op vrijheid van meningsverandering.

Weet jij echt wat de ander bedoelt en begrijpt diegene jouw bedoeling volledig? 

Enkele voorbeelden:

Een bewoner zegt 'nee' uit verlegenheid, onwetendheid of onvermogen, terwijl hij of zij eigenlijk dolgraag mee wil doen met een activiteit. Zet hem of haar erbij. Onder (onzichtbare) begeleiding doet de persoon vaak toch mee en overwint hij zijn gene.

Een bewoner meent iets niet te kunnen en wil dat niet laten merken ten overstaan van de groep. De persoon gaat overstag als hij zich gesteund voelt en amuseert zich prima.

Iemand heeft nooit geleerd om 'nee' te zeggen en doet braaf wat hem gevraagd wordt, ondanks dat hij of zij daar geen zin in heeft. Deze persoon geef je juist de ruimte om je aanbod af te slaan of een beter alternatief.

Het is lastig voor een bewoner om een keuze te maken uit de gegeven opties − we hebben volop activiteiten! Door de tijd te nemen, iemand serieus te nemen en dóór te vragen, weet je pas echt wat iemand wil. 

Mevrouw scharrelt rond en weet niet meer waarnaartoe. Wil ze naar het toilet, haar kamer, de zaal, naar buiten? Aan de zuster de taak om dat uit te dokteren.

Een dralende meneer wordt aangespoord voor de gymnastiek. Hij weifelt. De zuster troont hem mee en laat zien wat gymnastiek daadwerkelijk inhoudt. Zo kan meneer een betere afweging maken.

Een persoon met communicatieproblemen komt moeilijk omhoog uit zijn stoel. Wil hij het kussen herschikken of probeert hij op te staan? Geeft hij aan dat hij geholpen wil worden en zo ja, wat is zijn bestemming? 

Te vaak hoor ik van vooral dochters van wie de vader of moeder in een zorginstelling verblijft dat pa of ma eenzaam op de kamer zit te verpieteren, of in de zaal zit te niksen, omdat de medewerkers bewoners niet mogen dwingen. Verspilde tijd die zo aangenaam had kunnen verlopen, want er is een verschil tussen speels en met plezier overgehaald te worden en gezellig meedoen en druk uitoefenen. Nogmaals: niets zo veranderlijk als een bejaarde!