SAAR AAN HUIS

 

Als mantelzorgende dochter weet ik uit eigen ervaring hoe geweldig fijn het kan zijn om voor je naaste te mogen zorgen. Maar ook hoe belastend het (soms) kan zijn om je werk en je eigen huishouden te combineren met de zorg voor je ouder(s). Ondanks dat je het graag en met liefde doet. 

Tegenwoordig zijn er Saars om je bij te staan. Hoe moeilijk je het ook vindt om een stukje zorg uit handen te geven, doe het! Je geniet meer van je ouder doordat je relaxter bent en het geeft rust dat niet alles op jou neerkomt. Want als jij als mantelzorger (door overbelasting) wegvalt, heb je eigenlijk al te lang gewacht met ook goed voor jezelf zorgen. En wie zorgt er dan voor je vader of moeder?

Saar aan Huis is een particuliere organisatie die aanvullende mantelzorg aanbiedt aan ouderen, ook bij dementie. Saars ondersteunen thuis, in woonzorgcentra en in verpleeghuizen. 

Mogelijkheden om een Saar in te zetten:

- Een flink aantal bekende zorgverzekeraars vergoeden een Saar 

- vanuit een persoonsgebonden budget (pgb) 

- betrokken en welwillende werkgevers die hun mantelzorgende medewerkers 

ondersteunen

- met ledenkortingen via regionale thuiszorgorganisaties 

- als particulier per uur inhuren

- belastingregeling

Reden te meer om de zeer informatieve website van Saar aan Huis te checken.

BEVRIJDINGSDAG 2021

Vrijheid is een groot goed. Omdat pappi er niet meer is om te vlaggen, zet ik zijn traditie voort, want vrijheid moet je koesteren.

4 MEI DODENHERDENKING 2021

 

Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Uit respect voor de oorlogsslachtoffers die vochten voor onze vrijheid en het leven hebben gelaten, zijn wij om 20.00 uur twee minuten stil.

EEN LIJNTJE

Vervolg op PowerPappi blog 2 mei

Onvoorzien kunnen Pop en ik de ochtend van 2 mei (Pappi's eerste sterfdag) niet meerijden naar het hondenbos. Dat wordt een verplicht rondje wijk. Pop is een gewoontedier. Als we dan al in de wijk moeten wandelen, bestaat daar een vast stramien voor: de deur uit, rechtsaf, aan de linkerkant de hoofdweg volgen, linksaf, 2 x rechtsaf, 2 x linksaf, 2 x rechtsaf enzovoorts. Deze morgen wil Pop per se linksaf. 

De stapvoets voorbijrijdende zacht ronkende zwarte motor is links- en rechtsachter voorzien van volgepakte zijtassen en twee wapperende vaantjes. Eentje in rood-wit-blauw, de ander met een doodshoofd. Op de straathoek stopt de geheel in het zwart leer geklede en gehelmde motorrijder voor ons. Ik sta aan de grond genageld als ik ... deine Freunde sind die Sterne ... opvang. Pop gaat gebiologeerd zitten. De motorrijder zet Lolita's Seemann harder. Hij knikt en rijdt ritmische, flauwe bochten makend weg. Und nur Ihnen bisst du treu ein Leben lang ... verwaait over de stille straat. Op ons eerste gezamenlijke shanty concert (zeemansliederen) heb ik dit liedje speciaal voor Pappi aangevraagd. Ik kon zo gaan staan brullen, ware het niet dat een hondenkennis met zijn honden naar Pop toekwam en dat mijn aandacht opeiste. De spontaan opgewelde tranen blijven verborgen achter de donkere glazen van mijn Ray-Ban®. 

De verdere wandeling loop ik op de automatische piloot uit. Bizar. Thuis rinkelt bij binnenkomst de telefoon. Mijn broer aan de lijn: 'Wat ik nu toch meemaak! Ik zet de tv aan, is daar Gerhard Wendland met Tanze mit mir in den Morgen te horen. Dat was toch jullie dansliedje?' Ik vertel wat mij is overkomen. We zijn er even stil van (en dat wil wat zeggen). Hoewel we beiden nuchter zijn, vinden we dit op zijn minst curieus toeval. Kan er echt een lijntje met het hiernamaals bestaan? Als iemand het postmortaal kan doen, is het pappi wel, daar zijn we het gierend over eens. Bij leven zei mijn mam altijd: 'Pap kan alles.'

POWERPAPPI

onsterfelijk in mijn gedachten

Het laatste stukje van zijn leven, werd niet het hele verhaal

2019 

Het moet in de vroege herfst van zijn laatste levensjaar zijn geweest. Ik breng de schone was en wat spulletjes voor hem mee die hij als cadeautjes ziet. Zijn kamer rondkijkend: 'Ik heb niets om jou te geven.' Theatraal grappend overhandigt hij mij het knipperlamphartje dat in 2006 (lees ik op internet) gratis bij de Becelboter- of olie zat: 'Ik schenk je mijn hart, schat. Kus!' Hij krijgt een dikke smakkerd van me, want we hadden een sterke band die ik nog steeds krachtig voel. 

Het is de dag voor Sinterklaas en de huisarts heeft 's middags slecht bericht: een versleten hartklep sluit niet meer. Hij geeft pappi hooguit nog drie maanden (hij maakt er vijf van). We besluiten om pappi die zo aan het leven hangt, een aangepaste uitslag te geven. 

2020*

Pappi passeerde zijn dood op 2 mei en nam (samen met mijn in 2006 overleden mam) de trein. Voor hem waarheid, voor ons een mooie onwerkelijkheid. Dat vertrekplan had hij enkele dagen ervoor - misschien al langer - beraamd en op zijn sterfdag tot uitvoering gebracht. Twee dagen voor zijn vertrek, zei ik hem gedag: 'Tot overmorgen.' Pappi mompelde met zijn gezicht naar zijn bord op tafel gericht: 'Als ik er dan nog ben.' Een terloopsheid die een mega impact op ons leven zou hebben.

November. Bij het nazoeken van documenten in de doos met zijn paperassen duikt het knipperlamphartje op. Op een donkere dag besluit ik het te gebruiken. Ik druk het knipperlamphartje in. Eenmaal aan, scheidt het verwoed kloppende hartje niet meer uit. 

2021

Ongeveer een half jaar (!) blijft het levendig kloppen. Tot het in luttele tijd zwakker en zwakker wordt. Mijn hoop is dat het exact een jaar na dato stopt. Pappi heeft immers al meerdere 'berichtjes' achter gelaten. Het knipperlichtlampje stopt niet op zijn eerste sterfdatum, maar een jaar (twee dagen voor zijn overlijden), nadat hij aangaf dat hij zou verreizen. Het past helemaal bij pappi, want in zijn belevingswereld was hij zijn einde voor. Met dit batterijbericht bevestigt PowerPappi: het leven gaat door.

*lees de blogs rondom 2 mei 2020

WEESKIND

Onderweg hoor ik iemand fluiten. Tegen beter weten in kijk ik om. Het fluitje hoorde zich precies aan zoals een van pappi's fluitriedeltjes. Op mijn 57e werd ik ongewild een weeskind. Het is de natuur dat kinderen hun ouders overleven, maar ik hoef het er niet mee eens te zijn. Nooit zal nog iemand zo onvoorwaardelijk van me houden, zoals alleen liefhebbende ouders zoals mijn pap en mam dat deden.

Pappi ik mis ...

je fluitjes voor mam, mij, de honden, emoties en situaties

je joviale afscheidsgroet: 'Adios amore'

je archaïsch taalgebruik vermengd met Maleise woorden

je originele uitspraken zoals 'Ik heb de twijfelziekte'

je koosnaampjes: snoeffie, schupert of schupie, Trees van Ammerzoyen

en voor alle dames: schat 

je reflectie: je had zo graag restauranthouder willen worden en leraar ( ook zonder die laatste beroepskeuze was voor velen een voorbeeld en houvast!)

je eigenheid

onze knusse onderonsjes

je oprechte blijheid elke keer dat je me zag

gewoon (een back-up) thuis waar je altijd kon binnenvallen

L1 IN BEWEGING

De jaren zestig. Mijn ouders, middenveertigers, praatten over de bekende buik-billen-borstenperikelen die zich manifesteerden. Ik, een jaar of tien en een en al enthousiasme, stelde meteen een actieplan op om ze aan het bewegen te krijgen: een gymschema en mijn pappi moest stoppen met roken. Mijnentwege en voor de show deden ze enkele malen mee, totdat het schema plots was verdwenen. 

Hoe dat actieplan in me opkwam, kan ik me niet herinneren. Uit het gezond willen houden van mijn ouders spreekt liefde en eigenbelang, want zelf was ik - ondermaats - nooit een fanatiek gymnasiast. Debet aan de juf die geen zin had om voor mij alleen telkens de hoogte van de toestellen aan te passen. Bij de gym hoorde ik er niet bij; je zou er bijna een trauma aan overhouden. Er moet dus haast wel op lagere school aandacht zijn besteed aan gezondheid en bewegen, want Andere Tijden zendt april 2021 de aflevering Trim u fit! uit - een grootscheepse campagne eind jaren zestig om de door de groeiende welvaart ontstane hart- en vaatziekten een halt toe te roepen. 

Sporten buiten schooltijd viel voor mij af, maar in de jaren tachtig danste ik de sterren van de hemel en fietste ik elke dag 34 km naar mijn werk. Vanaf de jaren negentig verwissel ik de beide activiteiten voor lange wandelingen met mijn honden. Mijn mooie lijntje bleef vanzelfsprekend. 

Het eerste coronajaar 2020. Als eindvijftiger gaat ook bij mij het elastiek uit mijn ouder wordend velletje. Wanneer ik tijdens de eerste lockdown een half jaartje mag invallen als activiteitenbegeleidster prijkt meteen tweemaal per week gymnastiek op het programma. Alles trek ik uit de kast om de zittende negentigplussers in beweging te krijgen. Herkenbaarheid qua uitvoering, attributen en muziek is een handig hulpmiddel: zo doen we aan stoelyoga, marcheren, droogzwemmen en watertrappelen, geven we gas vroemvroem op onze denkbeeldige motor, meppen we tegen ballonnen met Toon, dansen we de hula .... niets is te dol. Soms word ik uitgelachen: 'Hoe kom je erop!' Maar het werkt, want mijn gymklasje is telkens volgeboekt.

Voorjaar 2021. Sinds kort probeer ik - noodgedwongen thuis - elke morgen in shape te blijven met L1 in beweging. Het online seniorengym halfuurtje is een feest van herkenning. Wat blijkt: veel van de (te) 'gekke' oefeningen doet mijn persoonlijke trainer/fysiotherapeut Erik Eurelings ook! Bevlogen demonstreert hij de fijne kneepjes van zijn vak, de lenige dancemoves, waarbij hij precies weet wanneer je een aanmoediging nodig hebt. L1 in beweging is elke morgen om 10.00 uur live op tv  en via de website van L1 op elk gewenst moment van de dag te bekijken. Er is geen excuus om niet mee te doen en fit te blijven.

Sporten/bewegen/(stoel)dansen op mijn liedjeslijst?

Ga naar Spotify Senioren in beweging  

(account Wim van knippenberg) 

HOND IN BEJAARDENCENTRUM

Doordeweeks bezoek ik een aardige oudtante die in een bejaardencentrum buiten de grote stad verblijft. Doorgaans verboden terrein voor huisdieren, maar voor de rustige en zachtaardige Bo knijpen ze graag een oogje dicht. De medebewoners zijn namelijk net zo dol op haar als mijn oudtante. Ze zien haar graag komen. Voor hen betekent een hondje een welkom verzetje in hun toch ietwat grijze bestaan. We drinken meestal een kopje thee in de gezamenlijke wintertuin, zodat alle oudjes die dat willen Bo kunnen aaien. Bo, op haar beurt, geniet van alle aandacht. Koekjes mogen pas bij ons vertrek gegeven worden. Dit afscheidsceremonieel hebben we in moeten lassen vanwege een vergeetachtige dame die Bo gedurende de hele visite in het geniep overlaadde met kluifjes. Doordat vervolgens alle senioren met wat lekkers aan kwamen zetten, ontstond er een chaotisch lopend buffet. Door de getroffen maatregel heerst er duidelijkheid en is iedereen happy, Bo inbegrepen.

POEZIËALBUM

 

Eergisteren (28.01.16) was de sterfdatum van mijn moeder. Ze overleed twee dagen voor de verjaardag van haar echtgenoot en mijn pappi. Een hard gelag. Verjaardagen zijn er niet meer om te vieren, wel hun geboortedata als aanleiding om mijn lieve ouders te herdenken. Dit jaar voor het eerst zonder groots opgezet feest - wel vlaai - omdat pappi (02.05.20) stierf. 

Ook wat betreft mijn kindheid moet ik het doen met het geheugenarchief. Tijdens het Limburgse hoogwater voerde de Maas alle opgeborgen spullen uit mijn kinder- en jeugdjaren mee. Slechts vier blaadjes en wat losgeweekte poëzieplaatjes uit mijn 'poesiealbum' dat ik voor mijn Heilige communie kreeg, zijn gered. Deze levenslessen gaven mijn ouders mij mee op mijn zevende:

mijn vader, gids en leraar

Vrede zij u heel uw leven

reine deugd uw gids en kracht

en blijf in uw zorg en leven

door de liefde steeds omgeven

Eenvoud zij uw glans en macht

mijn kopje-thee-moeder

Ga steeds door het leven

als een blij en zonnig kind

dat aan de zwartste wolken

een zilveren rand vindt

EEN KIJKJE IN DE KEUKEN

Eten is meer dan voeden. Uitgebalanceerde voeding is een van de primaire levensbehoeften. Samen de maaltijd nuttigen is een belangrijk aspect tegen ondervoeding bij ouderen. Herkenbaar? Wanneer iemand alleen komt te staan, kookt hij/zij in het begin vol goede moed zijn of haar potje als vanouds; dat zit er bij de oudere generatie ingebakken. De tafel dek je na het verlies van je partner, nog geregeld  voor twee, omdat je dat decennia lang zo gewend was. Na een tijdje vergaat je de lust en zit je met een prakkie-voor-een-paar-dagen op schoot voor de televisie, de presentatrice van Tijd voor Max houdt je gezelschap. Totdat je helemaal geen zin meer hebt om voor je alleen te koken en de koekjestrommel plundert of een gemaksboterham pakt.  Op de koop toe raak je ook je dagstructuur kwijt. Je raakt ondervoed, wordt lusteloos en de huisarts of jouw kinderen beslissen dat het zo niet langer kan. Neem dan (of liever eerder) eens een kijkje in de keuken van PavoZorg in Tegelen of Tienray. 

HIER IS HET LEKKER!

Bij PavoZorg dekken we driemaal daags de tafel. Bent u een vroege vogel of een uitslaper? Bij ons uitgebreide goede-morgen-ontbijt schuift u graag aan en op het tijdstip wanneer u dat uitkomt. Van het middagmaal met serveerservice en (indien nodig) met maaltijdondersteuning, genieten we gemeenschappelijk op een vaste tijd. Samen eten, samen delen en zien eten, doet eten,  stimuleren de geneugten van de huisgemaakte soep en gezonde, gevarieerde stoommaaltijden. Bij de broodmaaltijd in de vroege avond presenteren de gastvrouwen regelmatig een warme hap variërend van uitsmijter tot pannenkoek en van pasteitje tot zuurvlees op een dienblaadje.

Bewoners die al een tijdje alleen woonden voordat ze  bij ons introkken, loopt het water in de mond. Nieuwelingen laden hun bord, zeker in het begin, overvol. We willen niet opscheppen, maar nieuwe bewoners horen we meer dan eens zeggen dat het lijkt alsof ze op vakantie zijn bij Van der Valk.  Menigeen krijgt de smaak weer helemaal te pakken en slaat aan het koken en bakken tijdens activiteiten. Tussendoortjes rijdt het koffie-thee-limonade-koekjeskarretje rond voor de lekkere trek. De hele dag door worden de bewoners van een natje en droogje voorzien. Gasten kunnen gratis gebruik maken van de (warme) drankenautomaat. In principe hoeft uw mantelzorger geen boodschappen meer te doen, wel zo fijn. Zelfs uw speciale dieetwensen kunt u bij PavoZorg kenbaar maken.

PAVOZORG WARM AANBEVOLEN

PavoZorg warm aanbevolen door Pappi en mij

Het hartverwarmende Zorghuis waar Pappi 4,5 jaar genoot, heeft een nieuwe naam gekregen: PavoZorg. En Pappi is een soort van meeverhuisd. Want: andere naam, maar dezelfde locatie met dezelfde liefdevolle verzorging. Zoek je voor je vader of moeder die niet meer zelfstandig kan wonen een hartverwarmend thuis? Neem een kijkje op de vernieuwde website van PavoZorg. Warm aanbevolen, want wat hebben pappi en ik (en in het Zorghuis) nog ontzettend veel leuks gedaan.

BINNENVALLEN

 

De XL kerstballen (60, 70 en 90 cm doorsnee) brengen en Pappi’s potten ophalen – de tuinman heeft de uitdijende hosta’s in de grond geplant. Ik val rond half vier zomaar binnen. Doodse stilte in de huiskamer. Iedereen slaapt, zelfs Mutti! Ik had helemaal niet meer gedacht aan de cursus voor de verpleging. Zelfs met mondkapje en winterjas aan herkennen de bewoners me. Merie: ‘Kom je ons entertainen?’ Ik maak kennis met een nieuw heerschap. De visueel gehandicapte Felix zit gemütlich met de pantoffelvoetjes over elkaar. Op gepaste afstand ga ik bij hem zitten. Alsof ik op een knop heb gedrukt: ‘Ik ben modern, dus zeg ik: Horst aan de Maas. De gemeente heeft beslist dat ik hier kwam wonen. De batterijen van mijn voorleesboek zijn op. Ik lees vooral streekromans. Niet van hier helaas; de keuze van de blindenbibliotheek is beperkt.

De mevrouw tegenover hem neemt het gesprek over: ‘Hij heeft gezien dat ik gevallen ben. Twee keer zelfs. Mijn arm en hoofd jeuken.’ Ze buigt haar hoofd voorover, stroopt de rechtermouw op. Ze demonstreert de blauwe en groene plekken met krabben. Moi: ‘Dat ziet er mooi uit. Jeuk is een goed teken. Het betekent dat de wonden aan het helen zijn. En mag ik u ook complimenteren met de sterke botten.’ Zij: ‘Ik vind er niks aan zonder mijn man.’ Haar gedachten dwalen af en er verschijnt een brede glimlach van oor tot oor. Ze draagt mooie herinneringen in haar hart mee.

Thoor zijn aangepaste schoenen zijn verkeerd gemaakt. Hij: ‘De schoenmaker heeft links en rechts verwisseld. Mijn kortere been moest via de schoen verhoogd worden, in plaats daarvan is mijn normale been nog langer. Ik loop als een ongelijke giraf.’ Ik verzeker hem dat het goed komt en kruis de huiskamer door naar Lilian die al de hele tijd heel blij zit te zwaaien naar me. Ik vermoed dat ze per abuis verward met haar dochter.

De Witte Dame heeft een coronadip. Niet naar huis met de kerst. Zij: ‘Alleen al het afschuwelijke vooruitzicht om hier de kerst te moeten doorbrengen.’ Moi: ‘Tja, het is even niet anders. Het zal zeker moeilijk voor u zijn. Maar … weet u nog hoe gezellig het vorig jaar was. We hebben zelfs nog samen gedanst. Zij: ‘Je kunt me nu niet opvrolijken.’ Mijn telefoon gaat: de taxi staat voor de deur. Bij het naar buitengaan, roept Mutti me na: ‘Zo lief dat je bent gekomen.’ Ik zwaai opgewekt gedag en wens iedereen een fijne avond.

 

De XL kerstballen worden beplakt met de gespaarde theezakjes, is de bedoeling.

MARINIER

 

Pappi liet weinig los over de verschrikkingen in Indië: oorlog kent op alle fronten verliezers. Mooie dingen deelde hij mondjesmaat. Dit vertelde hij mij in 2009:

Omwille van broederdienst meldde ik me in 1948 bij de Marine om mijn militaire dienstplicht te vervullen. Als jonge knaap die van ‘toeten noch blazen’ wist, werd ik verscheept naar het Verre Oosten. Vanaf de eerste stap op Javaanse bodem bekommerde ik me om het koddige aapje en de in ons kamp aanwezige diensthonden. Gladakkers* genaamd: Satoe, Doea en Tiga – dat resp. ‘een’, ‘twee’ en ‘drie’ in het Maleis betekent. De dieren zorgden op de kleine kazerne voor welkom vertier en hielpen bij onze missies. De trouwe inheemse honden gingen mee op nachtelijke verkenning. Tiga liep altijd voorop en blafte als hij onraad rook of bleef stokstijf staan. Hij wist feilloos wanneer hij doodstil moest zijn. Dat hoefde niet per se voor een vijandige hinderlaag te zijn, maar het kon ook een gevaarlijke slang betreffen waarvoor hij ons wilde waarschuwen. 

Overdag verbleef het drietal meestal op onze post. Daar waren verschillende redenen voor. Als we vanwege de allesverzengende klamme hitte ’s middags wat luierden, gooiden we overgebleven voedsel naar de honden in ruil voor een kunstje. Of we reden met de honden in de jeep rondjes op de binnenplaats; wat ze machtig vonden. Gingen we echter met onze legertrucks naar de stad, dan wilden ze absoluut niet mee. Ze wisten dat ze daar gevaar liepen bij de straatventers die hete saté verkochten. Hadden wij trek in een sateetje dan vroegen we daarom altijd tida makan antjing. Wat zoiets wil zeggen als: ‘lekker vlees, maar niet van de hond’. 

Keerden we terug van een meerdaagse patrouille en hadden de honden ons niet vergezeld, dan wist Tiga me feilloos uit de aangekomen groep soldaten te vinden. Bij elk weerzien was hij zo blij. ’s Nachts sliep de hond steevast naast me op mijn brits. Ik hoefde zelden doedoek sini  - ‘kom hier’ -  te roepen. Bij onze terugkeer naar Holland viel het mij erg zwaar om mijn beste maatje tabee te zeggen, maar ik kreeg geen toestemming om Tiga mee te nemen.  Ik deed nog een tevergeefse poging om hem aan boord te smokkelen. Ik troostte me met de gedachte dat een volgende aflossing van de wacht goed voor de dieren zou zorgen; tenslotte hadden wij ‘onze verkenners’ ook overgenomen van onze voorgangers.

*Gladakker is een Indische Kamponghond. Een schrandere taaie hond door harde selectie met een driehoekig hoofd met staande oren en een mager droog gespierd lichaam.

VROEGER WAS ALLES BETER

WANDEL- EN PLUKTUIN

Pappi's hosta's

In het privévertrek van de bewoners prijken op elk nachtkastje, sidetable of dressoir familiefoto's. Trouwfoto's van zonen en dochters uit de zeventiger jaren, de achterkleinkinderen in bonte kleuren, vergeelde zwart-witte fotomomenten, en een vergulde lijst met de overleden partner. Vanwege brandgevaar worden dierbaren herdacht met een eeuwig brandende kaars of waxinelichtje op batterijtjes. Het bloemenvaasje vervangt als het ware de bolchrysant bij het graf op het kerkhof. Het gaat om het gebaar.
Geregeld zie je bewoners zoals Tante Poes en Thoor met een lange duimnagel of een schaartje tijdens de wandeling een lieflijk boeketje bij elkaar plukken. Het aardappelschilmesje snijdt aan twee kanten: de bewoners hebben een doel om een luchtje te scheppen en hun geliefden worden geëerd met een vers vaasje.
Tante Poes rustte altijd op haar rollator uit bij Pappi. Hij was trouwens meer van de afgevallen noten en zaaddozen of aparte stenen die eksters hadden laten vallen, verzamelen. Pappi: 'Als je van bloemen houdt, knip je ze niet af, dan gaan ze dood.'