DE VERDACHTE

Plaats van handeling: een super marche in een chique wijk. Buiten verbeuzelen junkies kostbare tijd. Een tripper is in hogere sferen, de andere hopen hierop. Binnen rijdt een beschaafde heer op hoge leeftijd voor het schap met wasmiddelen galant zijn winkelwagen opzij: 'Gaat uw gang, mevrouw.' Ik, opgedirkt voor een afspraakje, bedank hem beleefd. Bij de kassa stuiten we weer op elkaar. Hij - doorschijnend gelaat, goudmontuur, gerende overjas, antieke aktekoffer - legt vier flessen chloor, een fles rode wijn en de Trouw op de band. De kassière die waarschijnlijk ook Nordic Noirs binget ziet in een flits exact hetzelfde voor zich als ik: wat hebben vier flessen chloor en een fles wijn gemeen? Delict: een om het leven gebrachte echtgenote. Eerder een daad van barmhartigheid, dan een passiemoord.

De vlotte en vriendelijke kassière vraagt met de handen in de kassalade en met pretoogjes aan hem of hij Max Verstappen zegeltjes wil. Hij hoeft ze niet. Ik: 'Normaal ben ik niet zo brutaal, maar omdat we net in het gangpad al kennis hebben gemaakt: zou ik ze mogen? Mijn vriendin spaart ze voor haar kleinzoon.' De charmante heer bekijkt me goedkeurend van top tot teen: 'U mag van mij alles.' Ik olijk grappend: '105 en nog een flirt. Waar zijn vandaag de dag de echte mannen gebleven.'

De kassière en ik wisselen humorvolle blikken uit. De heer stopt de flessen in zijn aktekoffer die ervoor gemaakt kon zijn, duwt zijn winkelwagen in de rij, komt terug en wendt zich met het bonnetje tot de kassière: 'Volgens mij heb ik teveel betaald. Het was toch 4 halen 3 betalen?'  De kassière: 'Sorry mijnheer, dat was vorige week.' 'Hij: 'Dan wil ik ze graag teruggeven. Kan dat?' De kassière en ik durven elkaar niet aan te kijken, omdat we anders de slappe lach krijgen. Weer laten we onze fantasie de vrije loop: de ontmaskering, nu moet hij een andere oplossing oplossing zoeken. Een vrouwelijke drugsverslaafde zorgt voor lawaai en ophef aan een andere kassa. Intussen is de heer buiten. De verdenking. Wij: 'We kijken echt te veel thrillers.

DODENLIJST

Zouden er op de hemeltrap ook rode lopers worden gelegd?

Soms weten mensen gewoon dat ze op de nominatie staan om binnen afzienbare tijd de geest te geven. Ik heb het meer dan eens meegemaakt dat 'niks-aan-de-hand' mensen (on)bewust weten dat de dood nabij is. Een buurman, een zestiger, liep naar de spoedeisende hulp (hemelsbreed 1000 meter hiervandaan), werd volledig gecheckt en gezond verklaard. Een uur later vond een vriend hem thuis, dood, ineengezakt op de wc. De bejaarde doch vieve moeder van een collega belde naar haar enige dochter om te vragen of ze die middag vrij kon nemen van haar werk: ze ging hemelen. De dochter zei dat dit onmogelijk was en dat ze direct na haar werk om 17.00 uur naar haar toekwam. Ze vond haar overleden moeder thuis bij de telefoon. Een cliënt van het Zorghuis zei tegen me: 'Laten we maar alvast afscheid nemen, want ik zie je denk ik niet meer.' Het klopte. Op mijn volgende werkdag werd ze al begraven. Mijn beide ouders wisten ieder voor zich ook dat hun laatste uur geslagen had. Op de kop af een jaar geleden kreeg ik het gevreesde telefoontje dat me wees maakte. 

Mam zei omkijkend bij het verlaten van de corridor in het appartementencomplex waar pappi en zij woonden tegen buurvrouw Christien: 'En dit moet ik allemaal achterlaten.' Zij (77) wist dat de operatie die ze moest ondergaan haar fataal zou worden. Voor ons hield ze de moed erin. Rollend op weg naar de operatiekamer zei ze tegen de hoofdchirurg: 'Ik wacht op 'm.' Geen twijfel mogelijk dat ze met haar laatste woorden haar eerste en enige liefde bedoelde. In het nagesprek dat ik drie maanden later met de hoofdchirurg voerde, wist hij (ook stervensbegeleider) zeker dat ze geduldig in de wachtkamer zat om hem nog een mooie tijd te gunnen.

Pappi werd nooit meer dezelfde nadat zijn 'bloem' het leven had gelaten, daarvoor waren ze te veel verknocht aan elkaar. Maar hij en ik hebben er samen 14 mooie jaren uitgesleept. Rond zessen op donderdag, de dag voordat hij mam op het perron* zou ontmoeten, nam ik met een onderbuikgevoel afscheid toen Pappi (92) terloops zei: 'Ik weet niet of ik er dan nog ben.'* 14 jaar nadat mijn lieve moesje overleed, vertrok pappi voordat hij was uitgerangeerd met de trein. Mijn moeder reisde met hem mee. Voor hem was dat vanzelfsprekend en werkelijkheid. 

De dood en ik zijn niet zulke goede vrienden. De dood neemt iedereen af die me lief is. Ik mis mijn ouders, maar het verhaal dat ze elkaar weer gevonden hebben en omdat de vrijheidslievende Pappi de coronaperikelen niet meer mee hoeft te maken, geven mij op sombere dagen de kracht om door te gaan.   

* Lees de aanverwante blogs: In liefdevolle herinnering - Strijken - Goddelijke voorzienigheid

GODDELIJKE VOORZIENIGHEID

Massale sluiting van kerkgebouwen. Rome heeft de ontkerkelijking door misbruik, schandalen en een starre houding zelf over zich afgeroepen, kunnen we stellen. Godshuizen worden een voor een voorgoed dichtgetimmerd of wachten waardig op een nieuwe passende bestemming. De vier-windstreken-klokken op de kerktorens worden stilgezet, want ook slaande klokken kosten geld. Jammer, want dat was het enige waar de kerk bijdetijds mee was, bovendien gebruikt iedereen ze als horloge. 

De kerkklokken schuin tegenover Pappi's residentie werden ook noodgedwongen op non-actief gezet. Wat me opvalt is dat het tijdstip waarop meerdere klokken in onze gemeente het zwijgen wordt opgelegd steevast rond vieren is. Pappi ergerde zich daar elke keer godsgruwelijk aan: 'Waarom altijd rond vieren?' 'Misschien is vier een heilig getal?' opperde ik. Om de overdreven reactie van pappi van een antwoord te kunnen voorzien - rond vieren had ook mijn nieuwgierigheid gewekt - deed ik navraag. Het leverde geen bruikbare informatie op, net zo min als een digitale zoektocht, behalve dat veel cijfers en getallen een symbolische betekenis hebben. 

Pappi stierf rond vieren net zoals mijn mam/zijn echtgenote zag ik later bij het doornemen van paperassen waaronder ook de overlijdensaktes. Was hier sprake van onoverkomelijke goddelijke voorzienigheid en was pappi daarvan op de hoogte geweest?

In liefdevolle herinnering

Cor 

30.01.1928 - 02.05.2020

&

Gerry

09.06.1927 - 28.01.2006

SAAR AAN HUIS

 

Als mantelzorgende dochter weet ik uit eigen ervaring hoe geweldig fijn het kan zijn om voor je naaste te mogen zorgen. Maar ook hoe belastend het (soms) kan zijn om je werk en je eigen huishouden te combineren met de zorg voor je ouder(s). Ondanks dat je het graag en met liefde doet. 

Tegenwoordig zijn er Saars om je bij te staan. Hoe moeilijk je het ook vindt om een stukje zorg uit handen te geven, doe het! Je geniet meer van je ouder doordat je relaxter bent en het geeft rust dat niet alles op jou neerkomt. Want als jij als mantelzorger (door overbelasting) wegvalt, heb je eigenlijk al te lang gewacht met ook goed voor jezelf zorgen. En wie zorgt er dan voor je vader of moeder?

Saar aan Huis is een particuliere organisatie die aanvullende mantelzorg aanbiedt aan ouderen, ook bij dementie. Saars ondersteunen thuis, in woonzorgcentra en in verpleeghuizen. 

Mogelijkheden om een Saar in te zetten:

- Een flink aantal bekende zorgverzekeraars vergoeden een Saar 

- vanuit een persoonsgebonden budget (pgb) 

- betrokken en welwillende werkgevers die hun mantelzorgende medewerkers 

ondersteunen

- met ledenkortingen via regionale thuiszorgorganisaties 

- als particulier per uur inhuren

- belastingregeling

Reden te meer om de zeer informatieve website van Saar aan Huis te checken.

BEVRIJDINGSDAG 2021

Vrijheid is een groot goed. Omdat pappi er niet meer is om te vlaggen, zet ik zijn traditie voort, want vrijheid moet je koesteren.

4 MEI DODENHERDENKING 2021

 

Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Uit respect voor de oorlogsslachtoffers die vochten voor onze vrijheid en het leven hebben gelaten, zijn wij om 20.00 uur twee minuten stil.

EEN LIJNTJE

Vervolg op PowerPappi blog 2 mei

Onvoorzien kunnen Pop en ik de ochtend van 2 mei (Pappi's eerste sterfdag) niet meerijden naar het hondenbos. Dat wordt een verplicht rondje wijk. Pop is een gewoontedier. Als we dan al in de wijk moeten wandelen, bestaat daar een vast stramien voor: de deur uit, rechtsaf, aan de linkerkant de hoofdweg volgen, linksaf, 2 x rechtsaf, 2 x linksaf, 2 x rechtsaf enzovoorts. Deze morgen wil Pop per se linksaf. 

De stapvoets voorbijrijdende zacht ronkende zwarte motor is links- en rechtsachter voorzien van volgepakte zijtassen en twee wapperende vaantjes. Eentje in rood-wit-blauw, de ander met een doodshoofd. Op de straathoek stopt de geheel in het zwart leer geklede en gehelmde motorrijder voor ons. Ik sta aan de grond genageld als ik ... deine Freunde sind die Sterne ... opvang. Pop gaat gebiologeerd zitten. De motorrijder zet Lolita's Seemann harder. Hij knikt en rijdt ritmische, flauwe bochten makend weg. Und nur Ihnen bisst du treu ein Leben lang ... verwaait over de stille straat. Op ons eerste gezamenlijke shanty concert (zeemansliederen) heb ik dit liedje speciaal voor Pappi aangevraagd. Ik kon zo gaan staan brullen, ware het niet dat een hondenkennis met zijn honden naar Pop toekwam en dat mijn aandacht opeiste. De spontaan opgewelde tranen blijven verborgen achter de donkere glazen van mijn Ray-Ban®. 

De verdere wandeling loop ik op de automatische piloot uit. Bizar. Thuis rinkelt bij binnenkomst de telefoon. Mijn broer aan de lijn: 'Wat ik nu toch meemaak! Ik zet de tv aan, is daar Gerhard Wendland met Tanze mit mir in den Morgen te horen. Dat was toch jullie dansliedje?' Ik vertel wat mij is overkomen. We zijn er even stil van (en dat wil wat zeggen). Hoewel we beiden nuchter zijn, vinden we dit op zijn minst curieus toeval. Kan er echt een lijntje met het hiernamaals bestaan? Als iemand het postmortaal kan doen, is het pappi wel, daar zijn we het gierend over eens. Bij leven zei mijn mam altijd: 'Pap kan alles.'

POWERPAPPI

onsterfelijk in mijn gedachten

Het laatste stukje van zijn leven, werd niet het hele verhaal

2019 

Het moet in de vroege herfst van zijn laatste levensjaar zijn geweest. Ik breng de schone was en wat spulletjes voor hem mee die hij als cadeautjes ziet. Zijn kamer rondkijkend: 'Ik heb niets om jou te geven.' Theatraal grappend overhandigt hij mij het knipperlamphartje dat in 2006 (lees ik op internet) gratis bij de Becelboter- of olie zat: 'Ik schenk je mijn hart, schat. Kus!' Hij krijgt een dikke smakkerd van me, want we hadden een sterke band die ik nog steeds krachtig voel. 

Het is de dag voor Sinterklaas en de huisarts heeft 's middags slecht bericht: een versleten hartklep sluit niet meer. Hij geeft pappi hooguit nog drie maanden (hij maakt er vijf van). We besluiten om pappi die zo aan het leven hangt, een aangepaste uitslag te geven. 

2020*

Pappi passeerde zijn dood op 2 mei en nam (samen met mijn in 2006 overleden mam) de trein. Voor hem waarheid, voor ons een mooie onwerkelijkheid. Dat vertrekplan had hij enkele dagen ervoor - misschien al langer - beraamd en op zijn sterfdag tot uitvoering gebracht. Twee dagen voor zijn vertrek, zei ik hem gedag: 'Tot overmorgen.' Pappi mompelde met zijn gezicht naar zijn bord op tafel gericht: 'Als ik er dan nog ben.' Een terloopsheid die een mega impact op ons leven zou hebben.

November. Bij het nazoeken van documenten in de doos met zijn paperassen duikt het knipperlamphartje op. Op een donkere dag besluit ik het te gebruiken. Ik druk het knipperlamphartje in. Eenmaal aan, scheidt het verwoed kloppende hartje niet meer uit. 

2021

Ongeveer een half jaar (!) blijft het levendig kloppen. Tot het in luttele tijd zwakker en zwakker wordt. Mijn hoop is dat het exact een jaar na dato stopt. Pappi heeft immers al meerdere 'berichtjes' achter gelaten. Het knipperlichtlampje stopt niet op zijn eerste sterfdatum, maar een jaar (twee dagen voor zijn overlijden), nadat hij aangaf dat hij zou verreizen. Het past helemaal bij pappi, want in zijn belevingswereld was hij zijn einde voor. Met dit batterijbericht bevestigt PowerPappi: het leven gaat door.

*lees de blogs rondom 2 mei 2020

WEESKIND

Onderweg hoor ik iemand fluiten. Tegen beter weten in kijk ik om. Het fluitje hoorde zich precies aan zoals een van pappi's fluitriedeltjes. Op mijn 57e werd ik ongewild een weeskind. Het is de natuur dat kinderen hun ouders overleven, maar ik hoef het er niet mee eens te zijn. Nooit zal nog iemand zo onvoorwaardelijk van me houden, zoals alleen liefhebbende ouders zoals mijn pap en mam dat deden.

Pappi ik mis ...

je fluitjes voor mam, mij, de honden, emoties en situaties

je joviale afscheidsgroet: 'Adios amore'

je archaïsch taalgebruik vermengd met Maleise woorden

je originele uitspraken zoals 'Ik heb de twijfelziekte'

je koosnaampjes: snoeffie, schupert of schupie, Trees van Ammerzoyen

en voor alle dames: schat 

je reflectie: je had zo graag restauranthouder willen worden en leraar (ook zonder die laatste beroepskeuze was je voor velen een voorbeeld en houvast!)

je eigenheid

onze knusse onderonsjes

je oprechte blijheid elke keer dat je me zag

gewoon (een back-up) thuis waar je altijd kon binnenvallen

L1 IN BEWEGING

De jaren zestig. Mijn ouders, middenveertigers, praatten over de bekende buik-billen-borstenperikelen die zich manifesteerden. Ik, een jaar of tien en een en al enthousiasme, stelde meteen een actieplan op om ze aan het bewegen te krijgen: een gymschema en mijn pappi moest stoppen met roken. Mijnentwege en voor de show deden ze enkele malen mee, totdat het schema plots was verdwenen. 

Hoe dat actieplan in me opkwam, kan ik me niet herinneren. Uit het gezond willen houden van mijn ouders spreekt liefde en eigenbelang, want zelf was ik - ondermaats - nooit een fanatiek gymnasiast. Debet aan de juf die geen zin had om voor mij alleen telkens de hoogte van de toestellen aan te passen. Bij de gym hoorde ik er niet bij; je zou er bijna een trauma aan overhouden. Er moet dus haast wel op lagere school aandacht zijn besteed aan gezondheid en bewegen, want Andere Tijden zendt april 2021 de aflevering Trim u fit! uit - een grootscheepse campagne eind jaren zestig om de door de groeiende welvaart ontstane hart- en vaatziekten een halt toe te roepen. 

Sporten buiten schooltijd viel voor mij af, maar in de jaren tachtig danste ik de sterren van de hemel en fietste ik elke dag 34 km naar mijn werk. Vanaf de jaren negentig verwissel ik de beide activiteiten voor lange wandelingen met mijn honden. Mijn mooie lijntje bleef vanzelfsprekend. 

Het eerste coronajaar 2020. Als eindvijftiger gaat ook bij mij het elastiek uit mijn ouder wordend velletje. Wanneer ik tijdens de eerste lockdown een half jaartje mag invallen als activiteitenbegeleidster prijkt meteen tweemaal per week gymnastiek op het programma. Alles trek ik uit de kast om de zittende negentigplussers in beweging te krijgen. Herkenbaarheid qua uitvoering, attributen en muziek is een handig hulpmiddel: zo doen we aan stoelyoga, marcheren, droogzwemmen en watertrappelen, geven we gas vroemvroem op onze denkbeeldige motor, meppen we tegen ballonnen met Toon, dansen we de hula .... niets is te dol. Soms word ik uitgelachen: 'Hoe kom je erop!' Maar het werkt, want mijn gymklasje is telkens volgeboekt.

Voorjaar 2021. Sinds kort probeer ik - noodgedwongen thuis - elke morgen in shape te blijven met L1 in beweging. Het online seniorengym halfuurtje is een feest van herkenning. Wat blijkt: veel van de (te) 'gekke' oefeningen doet mijn persoonlijke trainer/fysiotherapeut Erik Eurelings ook! Bevlogen demonstreert hij de fijne kneepjes van zijn vak, de lenige dancemoves, waarbij hij precies weet wanneer je een aanmoediging nodig hebt. L1 in beweging is elke morgen om 10.00 uur live op tv  en via de website van L1 op elk gewenst moment van de dag te bekijken. Er is geen excuus om niet mee te doen en fit te blijven.

Sporten/bewegen/(stoel)dansen op mijn liedjeslijst?

Ga naar Spotify Senioren in beweging  

(account Wim van knippenberg) 

HOND IN BEJAARDENCENTRUM

Doordeweeks bezoek ik een aardige oudtante die in een bejaardencentrum buiten de grote stad verblijft. Doorgaans verboden terrein voor huisdieren, maar voor de rustige en zachtaardige Bo knijpen ze graag een oogje dicht. De medebewoners zijn namelijk net zo dol op haar als mijn oudtante. Ze zien haar graag komen. Voor hen betekent een hondje een welkom verzetje in hun toch ietwat grijze bestaan. We drinken meestal een kopje thee in de gezamenlijke wintertuin, zodat alle oudjes die dat willen Bo kunnen aaien. Bo, op haar beurt, geniet van alle aandacht. Koekjes mogen pas bij ons vertrek gegeven worden. Dit afscheidsceremonieel hebben we in moeten lassen vanwege een vergeetachtige dame die Bo gedurende de hele visite in het geniep overlaadde met kluifjes. Doordat vervolgens alle senioren met wat lekkers aan kwamen zetten, ontstond er een chaotisch lopend buffet. Door de getroffen maatregel heerst er duidelijkheid en is iedereen happy, Bo inbegrepen.

POEZIËALBUM

 

Eergisteren (28.01.16) was de sterfdatum van mijn moeder. Ze overleed twee dagen voor de verjaardag van haar echtgenoot en mijn pappi. Een hard gelag. Verjaardagen zijn er niet meer om te vieren, wel hun geboortedata als aanleiding om mijn lieve ouders te herdenken. Dit jaar voor het eerst zonder groots opgezet feest - wel vlaai - omdat pappi (02.05.20) stierf. 

Ook wat betreft mijn kindheid moet ik het doen met het geheugenarchief. Tijdens het Limburgse hoogwater voerde de Maas alle opgeborgen spullen uit mijn kinder- en jeugdjaren mee. Slechts vier blaadjes en wat losgeweekte poëzieplaatjes uit mijn 'poesiealbum' dat ik voor mijn Heilige communie kreeg, zijn gered. Deze levenslessen gaven mijn ouders mij mee op mijn zevende:

mijn vader, gids en leraar

Vrede zij u heel uw leven

reine deugd uw gids en kracht

en blijf in uw zorg en leven

door de liefde steeds omgeven

Eenvoud zij uw glans en macht

mijn kopje-thee-moeder

Ga steeds door het leven

als een blij en zonnig kind

dat aan de zwartste wolken

een zilveren rand vindt

EEN KIJKJE IN DE KEUKEN

Eten is meer dan voeden. Uitgebalanceerde voeding is een van de primaire levensbehoeften. Samen de maaltijd nuttigen is een belangrijk aspect tegen ondervoeding bij ouderen. Herkenbaar? Wanneer iemand alleen komt te staan, kookt hij/zij in het begin vol goede moed zijn of haar potje als vanouds; dat zit er bij de oudere generatie ingebakken. De tafel dek je na het verlies van je partner, nog geregeld  voor twee, omdat je dat decennia lang zo gewend was. Na een tijdje vergaat je de lust en zit je met een prakkie-voor-een-paar-dagen op schoot voor de televisie, de presentatrice van Tijd voor Max houdt je gezelschap. Totdat je helemaal geen zin meer hebt om voor je alleen te koken en de koekjestrommel plundert of een gemaksboterham pakt.  Op de koop toe raak je ook je dagstructuur kwijt. Je raakt ondervoed, wordt lusteloos en de huisarts of jouw kinderen beslissen dat het zo niet langer kan. Neem dan (of liever eerder) eens een kijkje in de keuken van PavoZorg in Tegelen of Tienray. 

HIER IS HET LEKKER!

Bij PavoZorg dekken we driemaal daags de tafel. Bent u een vroege vogel of een uitslaper? Bij ons uitgebreide goede-morgen-ontbijt schuift u graag aan en op het tijdstip wanneer u dat uitkomt. Van het middagmaal met serveerservice en (indien nodig) met maaltijdondersteuning, genieten we gemeenschappelijk op een vaste tijd. Samen eten, samen delen en zien eten, doet eten,  stimuleren de geneugten van de huisgemaakte soep en gezonde, gevarieerde stoommaaltijden. Bij de broodmaaltijd in de vroege avond presenteren de gastvrouwen regelmatig een warme hap variërend van uitsmijter tot pannenkoek en van pasteitje tot zuurvlees op een dienblaadje.

Bewoners die al een tijdje alleen woonden voordat ze  bij ons introkken, loopt het water in de mond. Nieuwelingen laden hun bord, zeker in het begin, overvol. We willen niet opscheppen, maar nieuwe bewoners horen we meer dan eens zeggen dat het lijkt alsof ze op vakantie zijn bij Van der Valk.  Menigeen krijgt de smaak weer helemaal te pakken en slaat aan het koken en bakken tijdens activiteiten. Tussendoortjes rijdt het koffie-thee-limonade-koekjeskarretje rond voor de lekkere trek. De hele dag door worden de bewoners van een natje en droogje voorzien. Gasten kunnen gratis gebruik maken van de (warme) drankenautomaat. In principe hoeft uw mantelzorger geen boodschappen meer te doen, wel zo fijn. Zelfs uw speciale dieetwensen kunt u bij PavoZorg kenbaar maken.

PAVOZORG WARM AANBEVOLEN

PavoZorg warm aanbevolen door Pappi en mij

Het hartverwarmende Zorghuis waar Pappi 4,5 jaar genoot, heeft een nieuwe naam gekregen: PavoZorg. En Pappi is een soort van meeverhuisd. Want: andere naam, maar dezelfde locatie met dezelfde liefdevolle verzorging. Zoek je voor je vader of moeder die niet meer zelfstandig kan wonen een hartverwarmend thuis? Neem een kijkje op de vernieuwde website van PavoZorg. Warm aanbevolen, want wat hebben pappi en ik (en in het Zorghuis) nog ontzettend veel leuks gedaan.

BINNENVALLEN

 

De XL kerstballen (60, 70 en 90 cm doorsnee) brengen en Pappi’s potten ophalen – de tuinman heeft de uitdijende hosta’s in de grond geplant. Ik val rond half vier zomaar binnen. Doodse stilte in de huiskamer. Iedereen slaapt, zelfs Mutti! Ik had helemaal niet meer gedacht aan de cursus voor de verpleging. Zelfs met mondkapje en winterjas aan herkennen de bewoners me. Merie: ‘Kom je ons entertainen?’ Ik maak kennis met een nieuw heerschap. De visueel gehandicapte Felix zit gemütlich met de pantoffelvoetjes over elkaar. Op gepaste afstand ga ik bij hem zitten. Alsof ik op een knop heb gedrukt: ‘Ik ben modern, dus zeg ik: Horst aan de Maas. De gemeente heeft beslist dat ik hier kwam wonen. De batterijen van mijn voorleesboek zijn op. Ik lees vooral streekromans. Niet van hier helaas; de keuze van de blindenbibliotheek is beperkt.

De mevrouw tegenover hem neemt het gesprek over: ‘Hij heeft gezien dat ik gevallen ben. Twee keer zelfs. Mijn arm en hoofd jeuken.’ Ze buigt haar hoofd voorover, stroopt de rechtermouw op. Ze demonstreert de blauwe en groene plekken met krabben. Moi: ‘Dat ziet er mooi uit. Jeuk is een goed teken. Het betekent dat de wonden aan het helen zijn. En mag ik u ook complimenteren met de sterke botten.’ Zij: ‘Ik vind er niks aan zonder mijn man.’ Haar gedachten dwalen af en er verschijnt een brede glimlach van oor tot oor. Ze draagt mooie herinneringen in haar hart mee.

Thoor zijn aangepaste schoenen zijn verkeerd gemaakt. Hij: ‘De schoenmaker heeft links en rechts verwisseld. Mijn kortere been moest via de schoen verhoogd worden, in plaats daarvan is mijn normale been nog langer. Ik loop als een ongelijke giraf.’ Ik verzeker hem dat het goed komt en kruis de huiskamer door naar Lilian die al de hele tijd heel blij zit te zwaaien naar me. Ik vermoed dat ze per abuis verward met haar dochter.

De Witte Dame heeft een coronadip. Niet naar huis met de kerst. Zij: ‘Alleen al het afschuwelijke vooruitzicht om hier de kerst te moeten doorbrengen.’ Moi: ‘Tja, het is even niet anders. Het zal zeker moeilijk voor u zijn. Maar … weet u nog hoe gezellig het vorig jaar was. We hebben zelfs nog samen gedanst. Zij: ‘Je kunt me nu niet opvrolijken.’ Mijn telefoon gaat: de taxi staat voor de deur. Bij het naar buitengaan, roept Mutti me na: ‘Zo lief dat je bent gekomen.’ Ik zwaai opgewekt gedag en wens iedereen een fijne avond.

 

De XL kerstballen worden beplakt met de gespaarde theezakjes, is de bedoeling.