It's not over yet

 

In een klein Deens woonzorgcentrum ziet verpleegster May Bjerre Eiby geen heil in de klassieke dementiediagnostiek en -behandeling, aangezien geen van beide de levenskwaliteit van haar elf bewoners verbetert. In plaats daarvan hebben May en haar personeel een nieuwe vorm van behandeling ontwikkeld gebaseerd op de 150 jaar oude methodes van Florence Nightingale. Ze wil de manier waarop mensen met dementie worden behandeld door de gezondheidszorg volledig veranderen en zorgen voor een verschuiving van medicatie naar zorg.

VLAGGEN

 

Met al die oorlog en oorlogsdreigingen genieten we op 5 mei van een vrolijk wapperende vlag (bovenlicht) en de vrijheid die we hier genieten.

VLAG HALFSTOK

4 mei dodenherdenking

Vrijheid is een groot goed

bewaak het met moed

dank aan allen die ons veilig hielden en houden

5 mei 

Vier de vrijheid met een wapperende vlag als eerbetoon

WOLKENTUINERDER

2 mei 2020 - 2025 5 jaar na dato. Wat zal je wolkentuin er mooi bij liggen pappi. Tussen het schoffelen door zou jij, die charmante heer, met alle engeltjes kunnen dansen, ware het niet dat er voor jou maar een grote liefde is, en die smelt nu vast weer in jou armen.

De inheemse bewoners van Canada (first nations) hebben zo hun eigen rituelen bij de dood zien we in een tv-serie die ook heel pappi zijn. Vier en koester het leven, want het is kostbaar. Voor de nabestaanden: heb niet teveel verdriet en blijf er vooral niet in hangen. Zolang je heftig rouwt kan de geest van de overledene zijn laatste reis niet maken. Pappi voorvoelde zijn dood, plande zijn reis en vertrok. Hij was me zo dierbaar, ik mis hem, maar ik besef dat loslaten nodig is om verder te gaan. Loslaten is bovendien niet hetzelfde als vergeten.

TIJD TEKORT

Het is het weekend waarin de klok een uur vooruit wordt gezet. Terwijl de verzorger in het zorghuis de wijzers van de klokken op de juiste stand plaatst, moppert een bewoonster tegen de buurvrouw: 'Dan is er vannacht gewoon een uur afgesnoept. Ik kom nu al tijd tekort!' De ander grinnikend: 'Ach, wat maakt het uit. Wij zijn onze tijd ver vooruit.' De bewoonster: 'Nee, serieus. Dat is toch weer een heel uur minder dat zomaar wordt gewist. 'De ander droogkomisch: 'Dat uur krijgen we in het najaar terug.' De bewoonster gerustgesteld: 'Oh, dat komt dus bij ons tegoed te staan.'

Uit de serie: De vlinder geeft je vleugels

SALAMANDER OF HAGEDIS

 

messing of koper?

Zo'n 80 jaar zijn ze al in Nederland. De onderste is gekocht en meegenomen door marinier pappi uit Oost-Indië. Het broertje heeft pappi overgenomen van een Indiëganger. In mijn ouderlijk huis kropen ze tegen de muur en later mochten ze dat bij pappi in het zorghuis. Nadat hij gestorven was, kwamen ze bij mij in een la terecht wachtend op iemand die ze een wand geeft. Vijf lange jaren verstreken, voordat ik liefdevolle adoptieouders vond. Zij hebben al twee gekko's in hun bezit. Veel plezier in jullie nieuwe thuis.

TIENERS

98 jaar na zijn geboortedag ontvang ik out of the blue via de app een foto van een frisse knappe jongeman. Het is pappi in zijn tienerjaren. Deze foto heb ik nog nooit onder ogen gehad. Ontroerend. De foto is destijds gemaakt voor het smoelenboek van de voetbalvereniging Aquila waar hij speelde. Of de fotogalerij met clubleden in het begin van de vorige eeuw ook al zo heette?

Zo jong en zorgeloos ziet hij eruit. De foto moet van voor de Tweede Wereldoorlog zijn. Want daarna werd hij naar de Oost uitgezonden. Veel te jong waren de dienstplichtige jongens van toen die nog nooit verder waren geweest dan een paar dorpen buiten hun eigen woonplaats. Terug met een rugzak vol belevenissen vertrok mijn ouders zich en vertrokken ze naar het Zuiden. Hun eigen weg zoekend. Had hij van de wijde wereld geproefd en wilde hij meer daarvan zien. En wat voor reden had mijn moeder om het onbekende tegemoet te gaan. Blindelings de liefde volgen of zonder bemoeienis een eigen leven opbouwen - zij had immers vanaf haar dertiende (!) op verschillende adressen gewerkt en gewoond. 

Die specifieke gevoelsvragen had ik moeten stellen toen mijn ouders nog leefden. Toen leek de historie minder prangend. Je focuste op de verhalen en het heden en de toekomst. Toen dementia van hem bezit nam, verzonnen we grotendeels eigen zonnige versies, omdat hij daar blij van werd.

KERSTDAGEN MET BALLEN

 

Kerstengeltjesmolen uit mijn kindertijd

Wat was kerst vroeger vol tradities. De zolder op waar ze verder nooit kwam. Voorpret met het optuigen van de boom. De doos met kerstversiering die van generatie op generatie doorgegeven werd. Kerstballen uit krantenpapier wikkelen en bij elke bal herkenning. Lampjes waarvan er altijd eentje gesneuveld was waardoor de hele slinger niet brandde. Sierkaarsen van was aansteken. De kerstgroep plus compleet stalletje in grottenlandschap zorgvuldig opbouwen. Moeder dagen in de keuken sloven voor een zelfbereid ******gangendiner. Iedereen uit de zestiger jaren zal het in meer of minder herkennen. 

Wat ik heel bijzonder vond: mijn ouders veranderden nogal graag het interieur. Maar alleen met kerst werden de meubels van de kamer en suite omgeruild. De eetkamermeubels werden dan in de salon met uitzicht op de weilanden geplaatst en de fauteuils en rookstoel werden voor de vlammende kachel geplaatst. Hetzelfde huis, dezelfde meubels en toch voelde het alsof we in een compleet andere sjiek gedecoreerde omgeving waren. Mijn moeder had voor vermogende mensen gewerkt en ik vermoed dat ze daar de inspiratie vandaan haalde. 

Eigenlijk was de lange voorpret leuker dan de kerst. Stress bestond toen nog niet, maar het was natuurlijk allemaal een heel gedoe. We aten overvloedig en heerlijk, maar met je zondagse jurk aan naar de nachtmis (koud!) en je thuis stierlijk vervelen (de mannen keken schaatsen en mijn moeder stond boven de pannen) omdat het zondag was (netjes en braaf) bracht juist de ondeugd naar boven. Het had alles te maken met dat je als kind alleen in het bijzijn van een volwassene kaarsen mocht aansteken in combinatie met de gekidnapte kerstengeltjesmolen. Je kunt wel raden hoe het ging. Het aangedikte verhaal vertelde ik in allerlei aangepaste vormen vaak tijdens bezoekjes aan ouderen met dementie waarbij dan opgewaardeerde of verzonnen herinneringen boven kwamen drijven die zij dan deelden. Dat was pas smullen!

VERSIEREN

 

klik op de foto voor vergroting

Ineens is iedereen ervan overtuigd dat het eerste kerstdag is. Komt het omdat er voor iedereen persoonlijk een kerstliedje wordt gedraaid, omdat de huiskamer versierd is, of is het omdat de Frêle Freule als eerste een kerstkaart heeft ontvangen? Er zit niets anders op om sjoemelfoto's te knippen. Merie versiert de Kerstman. Dat is zoiets als een piek hoort op een boom. Als ze straks de foto ziet, zal ze zeggen: 'Flauw hoor, ik werd gedwongen zo te poseren.' Klopt, dat doet ze graag en wij rekenen op haar. De eeuwelinge wil geen rode muts met belletje op, maar als haar dochter aandringt, speelt ze met verve voor mrs. Claus. 

Lievelieke en het Maggimaedje vouwen knus servetten. Als JJ in de stoellift wordt getild, slaat het Maggimaedje de hand voor haar mond: 'Daar wordt er eentje opgehangen.' Geschater. Met zo'n opmerking en haar schattige snuitje kan de middag eigenlijk al niet meer stuk. Ze kan zo heerlijk met zich laten sollen, dus plakt Lievelieke er een snor en baard op. ‘Gek jônk’, grinnikt ze. Mijnheer Demijne ziet de kerstmutsen en zwaait: 'Wat kosten ze?' Ik: 'Voor u slechts een euro!' Hij kletst zijn handen op z’n bovenbenen en zet een zware stem op: 'Ho ho ho, kan ik ook huren?' Floris en Haas willen geen liedje en geen muts; ze willen naar huis, terwijl het hier zo gezellig is. Sjimmie wil met zijn buurman ('We zijn al vanaf de kleuterschool vrienden') gekiekt worden: 'Dan houden we wel een boompje vast voor de kerstsfeer.' 

JJ wil een nummer van een gewichtige zangeres die ze omschrijft als: black, blond, 80 jaar met een dijk van een stem. Ik noem: 'Aretha Franklin, de vorig jaar overleden Nathalie Cole ('Nee, dat is een man.'), Patti Labelle, Diana Ross. Oh, u bedoelt Amalia Jackson?' Amalia is niet te vinden op Spotify. Ze is ook geen prinses, Mahalia is de gospelqueen. Haha. Het duurt even, net als met de drie koningen, maar we komen er wel. JJ kan de stem die Holy night zingt niet thuisbrengen. Wanneer ik per ongeluk Que sera activeer, roept ze vergenoegd: 'Die bedoel ik!' 'Dat is Doris Day, maar zij heeft een lichte huidskleur.' 'Zij: 'Ik vind alles best. Harder.' 

Verwendy vervangt 123456789Tieneke als kerstengeltje. Roosje hangt zogenaamd de ballen in de boom; een geboren toneelspeelster. TT zat vroeger bij het kerkkoor, maar kan geen enkel kerstliedje opnoemen. We zingen en draaien de populairste in haar linkeroor. 'Herkent u ze nou?' Hoofdschuddend haar schouders optrekkend: 'Ik hoor rechts niet.' 'Eh, had u dat niet eerder kunnen zeggen?' we giechelen allemaal als schoolmeisjes. LieveLieke zingt in haar rechteroor. Ze schudt bandieterig van nee: 'Maar dat komt ook, omdat ik niks zie.' Ze moet er zelf om lachen: 'Wat wil je, ik ben 95.' 'Da's stokoud. Ik ben pas 18', lieg ik. Plagerig pakt ze mijn hand: 'Daar geloof ik niets van. Ik zie veels te veel rimpels.' Hier wordt iemand ontmaskerd. 

Elsjefiederelsje poseert als een volleerd model en geniet als we gemeend zeggen: 'Nou, u staat er mooi op.' Natuurlijk kweelt Mariah Carey vrolijk voor de zusters: 'All I want for Christmas.' Merie staat op en swingt met ze mee: 'Hollekidee!' Tante Leen had de fotografe in haar spiksplinternieuwe wheels vast willen leggen, maar ze zit net lekker in haar fauteuil. 'Geef me die kerstster maar in de handen,' gebaart ze, 'en dan lach ik er nog bij ook!' Op zijn kamer vraagt de tuinman naar de kerstmutsen. 'Wil je er ook een op? Je voldoet aan het profiel voor de Kerstman.' Uiteraard schuddebuikt hij.

BETEKENISVOL LEVEN

Hulp bieden is de mens eigen. Je haalt plezier en zingeving uit de blijdschap van de ontvanger. Hulp vragen is een heel ander verhaal. Vraag- en daadverlegenheid zouden hand in hand moeten gaan. Want zonder vraag geen hulp.

De crux zit hem in twee dingen: de eenmaligheid en daadwerkelijk de hulp bieden die gevraagd wordt. Veel mensen willen graag bij uitzondering een keertje wat vragen zonder aan diegene vast te zitten. Denk bij voorbeeld aan burenhulp. Leuk als je de buurman- of vrouw een keertje aanloopt (om de tv te resetten) maar je wilt hem of haar niet elke week over de vloer.

Daarbij is het voor de hulpgever soms omdenken. Niet mensen helpen door hen jouw idee van hulp op te dringen, maar het van de vragerskant bekijken en daarnaar handelen. Bekend is het tegenstribbelde oude dametje dat bij het zebrapad naar de overkant wordt 'geholpen' terwijl ze daar niet naartoe wilde. 

PODIUMDIEREN

 

Na vijf uitverkochte POW WOW voorstellingen mocht de Venlose bende van Alzheimer onlangs weer op pad met Minoux (Ingrid). Waanzinnig leuk is dat! We genoten met volle teugen van de reünie en het optreden in Meerssen waar het publiek ook laaiend enthousiast was. Voor velen die te maken hebben met Alzheimer (in hun omgeving) was 'handel met humor' zelfs een eyeopener.

LUXEWAGEN

 

Mensen met dementie weten verdacht vaak haarfijn mooie herinneringen op te dissen uit hun jeugd. Vandaar dat je op dit blog tegenwoordig ook nostalgische terugblikken vindt. Langs het tuinpad van ... schreef ik over een favoriet tijdverdrijf van de zestiger jaren voor lome zomervakantiemiddagen: vanaf een bankje de schaars voorbijrijdende luxewagens tellen. Het is 1 november 2024. Een Duitse zondag waarop die Nachbarn massaal onze stad bezoeken om billig de euro's te laten rollen. En te pronken met hun luxewagen. 

Was een auto bezitten in de zestiger jaren (fiets- en brommertijd) een luxe en een zeldzaamheid, vandaag de dag is het asfalt bedekt met statusblikken. Auto's van meer dan een ton staan rijen dik te ronken voor het verkeerslicht. Twee tienerjongens in de fatbike leeftijd filmen met hun iPhone en met gevaar voor eigen leven. Hun spelletje is, zover ik het vanuit het park kan bekijken, wie de duurste wagen op film zet. Ik zie ze de straat op rennen en tussen de file bedragen naar elkaar roepen. Herhaaldelijk 'Kicken' en een yesgebaar met hun rechterarm maken. Je kunt er hoofdschuddend over doen, maar ik vond het leuk om te zien dat kinderen kinderen blijven en ze ongeveer eenzelfde tijdverdrijf hebben als wij in de simpele cententijd.

Langs het tuinpad van ...

 

de bedwelmende geur van de lathyrus nog net als vroeger

... mijn grootouders. Ik weet nog hoe het was en hoe het rook: heerlijk zoet naar siererwten. Voor de boerderij een klinkerweg waar mijn broer en ik voorbij tuffende auto's telden. Dat schoot niet op, want die waren in de jaren zestig op een hand te tellen. Dus verzonnen we 'de volgende kleur is ...' Wat waren we snel tevreden en wat was het leven destijds overzichtelijk.

De fruitboomgaard, zittend op een gietijzeren lattenbank voor het huis. We keken uit op het hoge wuivende riet langs de sloot. Mijn broer sneed er stokken van en zo marcheerden we met onze baton over de weg naar de Kleine Schouwburg en terug. Dat dorp van toen, het is voorbij.

Custardpudding in een visvorm overgoten met Flipje aardbeiensaus. Een vliegenlijmrol boven de eettafel met tafelzeil. Pruimen en kersenplukken zoveel als je wilde. Slapen op een hooizak op zolder. Alles is verdwenen of gemoderniseerd. Uit de tijd. Het maakt me wat melancholiek.

De zomervakantie was altijd zonnig in onze herinnering. We waren kinderen en wisten niet beter dan dat 't nooit voorbij zou gaan.

HEMELSE KLANKEN

Zomerparkfeest in de stad

Met de fitnessmat onder mijn arm op weg naar de zelt. Geen idee wat het publiek kan verwachten. Ik installeer me op de houten vloer waar nog net een driehoekje vrij is om mijn matje uit te rollen. Gemengd publiek 70% ouderen, 30% jong schat ik zo. 

Niet het beloofde bladerdak boven ons van de aankondigingsposter, maar het tentdak vol (licht)apparatuur. De wereldberoemde Geronimo Snijtsheuvel achter de piano, een strijkkwartet en een hemelse stem die ons vraagt om (weg) te dromen. Ik voel me bevoorrecht en warm. Als bij hot yoga voel ik de parelende zweetdruppels van mijn voorhoofd opzij rollen; er zijn meer mensen met een rood hoofd. Het elastiekje voor een hippe bun (miniknotje) blijft vergeten achter om mijn pols

Met gesloten ogen geef ik me over en laat me meevoeren door hemels gezang. Het applaus wekt me. Sorry Geronimo. Huh. Ontspannen en met een innerlijk rust in mijn hoofd neem ik 10 minuten om op aarde te belanden. Dit gevoel zal ik de rest van de dag bij me dragen. De meesten staan op voor een meet&greet met Geronimo en om hem te bedanken voor de energie die hij met ons deelde. De man aan mijn voeten (letterlijk) neemt net als ik even de tijd om te acclimatiseren. Hij maakte de foto.

KEEP ON ROCKING!

Kim Boots en Frank Donders zongen de sterren van de hemel bij Beats & Boogies

Ons seniorenpopkoor Forever Young Collectief waar ik een van de 50 enthousiastelingen ben, had een optreden bij een zorginstelling. Blauwe lucht, zon en een zomers briesje, idealer kon bijna niet. Er was enthousiast rolstoelpubliek plus begeleiding en aanwaaiers die op de muziek afkwamen. 

We zongen een interactieve set. Ik behoor niet tot de 'dansgarde' van ons koor en toch schoot ik automatisch in mijn rol van ab'er/entertainer. Hup het publiek in en samen een rockende massa vormen. Hoe leuk is het om muziek te delen met mensen die geleerd hebben om te genieten van de mooie momenten die het leven te bieden heeft.  De reactie van de tot tranen toe geroerde rolstoelster JJ komt dan altijd bovendrijven: 'Jou zien dansen ... ik voel mijn benen weer. Het is net of IK dans.'

I.v.m. de privacy is er geen beeldmateriaal van ons swingende optreden.

Daarna bezocht ik  nog twee benefietconcerten waar grijze haren bij het publiek en de muzikanten/zangers m/v een hoofdrol hebben. Ook hier mooie mensen met een rugzakje en (on)zichtbare mankementen die genieten van het moment, de zomeravond, de muziek en van elkaar. Keep on rocking!

Kijk voor 'kostenloos' en kostelijk vertier en vermaak in Venlo op Venlowbudget