donderdag 31 maart 2022

KLOP-KLOP

 pledge meubelolie

Bij elk bezoek verontschuldigt de bescheiden Til zich onnodig voor de ouwe meuk zoals ze zelf haar klop-klop meubels omschrijft. Voor de jonge generatie: klop-klop was de gouden slogan van meubelfabriek Oisterwijk waardoor iedereen wist dat hun zwaar eiken meubels van massief hardhout waren. Die onverslijtbaarheid zorgde ervoor dat de meubels onverwoestbaar zijn. Letterlijk gekocht voor het leven en de oudere generatie zal iets wat niet kapot niet inruilen; heel duurzaam.

In een opzicht moet ik Til gelijk geven: het hout is zo kaal en droog dat het schreeuwt om geboend te worden. Wanneer ik het opper, reageert ze afwijzend: 'Nee, dat hoeft niet.' Ik weet toevallig dat ze het heel fijn vindt als je dingen voor haar doet. Poetsen behoort niet tot de taak van gezelschapsdame maar ik schaar het onder een activiteit waar Til blij van wordt.

Wanneer ze aan het originele flesje Pledge dat ik uit mijn privécollectie heb meegenomen, ruikt: 'Oh, dat ruikt heel bekend. Naar voldane arbeid als je vroeger gepoetst had.' Ze kijkt naar haar handen die stijf en krom van de reuma staan. Voordat ze kan zeggen dat haar handen dat niet meer aankunnen, zeg ik: 'We doen het samen. U coacht me en houdt het flesje bij de hand.' Telkens druppelt ze wat op olie op de bijbehorende doordrenkte doek die ik ook mee had genomen. Ik boen op haar aanwijzingen: 'Hier nog een plek, en daar en oh, mag dat bijzettafeltje ook?' We zijn er de hele morgen druk mee. Rond het middaguur zitten we samen aan een bordje soep. De buurvrouw wipt even binnen: 'Wat ruikt het hier lekker.' Til opgetogen over het resultaat: 'Ik heb de meubels geboend. Ze zijn als nieuw geworden, maar het was heel vermoeiend en mijn vingers doen pijn van het vele wrijven.' Ik lach in mezelf: ik zou kunnen vertellen dat het boenen mijn verdienste was, maar een Saar weet wanneer te zwijgen, bovendien knipoogt de buuf dat ze doorziet wat er aan de hand is.

Een Saar snapt wat nodig is!

woensdag 30 maart 2022

WIEBELTENEN

babyvoetjes

Fie zit in haar favoriete fauteuil bij het raam. Naast haar het lage krukje voor mij. Ze steekt de voeten vooruit en wiebelt met haar tenen. Ik weet genoeg: Fie's voeten willen graag ingesmeerd en gemasseerd worden. Eerst doen we voetengym samen en als beloning worden haar voeten verwend. Een relax-cd benadrukt het wellnessgevoel. 

Fie's ogen zijn dicht en haar houding is ontspannen. Omdat ik niet zeker weet of ze ingedommeld is, vraag ik of ze het fijn vindt. Haar gezicht toont een glimlach van oor tot oor. Wanneer ze haar mond opent, komt ze niet uit haar woorden zo relaxed is ze. Fie de kwijl met de rug van haar hand de mondhoeken vegend slissend: 'Ik ben in stilte aan het genieten. Zonder woorden is het nog heerlijker.' Moi: 'Dan is het goed, het zou zonde zijn als u in slaap was gevallen.' Fie met de gesloten ogen: 'Van mij mag je doorgaan met de verwennerij.' Ik masseer, kneed en wrijf tot haar voeten zo zacht zijn als babyvoetjes. 'Klaar', zeg ik. Fie beweegt niet. 'Klaar.' Fie zucht van heerlijkheid: 'Dit had eeuwig mogen duren.' Moi gekscherend: 'Maar nu zijn mijn voeten aan de beurt.' Ik gebaar naar haar, naar het krukje. Eventjes laat ze zich in het ootje nemen.

Een Saar snapt wat nodig is!

zondag 27 maart 2022

MANNEQUIN

duster

In de serre van een doorzonwoning. De bestelde cataloguskleding van een postorderbedrijf is binnengekomen. Enith: 'Ik heb geen passpiegel.' Omdat we dezelfde maat hebben, speel ik vol verve voor mannequin - mevrouw is overigens ook keigoed in theater maken als iets niet naar haar zin is en gelijk heeft ze. De moderecensent-voor-eventjes kan echt genieten van mijn 'toneelstukjes'. Twijfel over de kleding is er niet: ze weet goed wat ze wel en niet mooi vindt. Wat zonder pardon afgekeurd wordt ('Weg ermee!') gaat netjes opgevouwen terug in de retourzak, wat ze houdt gebaart ze naar de lege rieten wasmand voor een handwasje. Wanneer ik mijn jurk weer aantrek, is het met een kwameisjesachtige uitdrukking: 'Die houd ik zeker, met de mooie parels erbij.' Moi net zo kwameisjesachtig en een jammerdebammer gezicht: 'U kunt het proberen en ik had erin kunnen trappen.' Met een komische tss en een gebogen arm gebaart ze de tegenvaller.

Een Saar snapt wat nodig is!

JE BENT MIJN ENGEL

engel

We kennen elkaar sinds de coronapandemie. Voor het eerst mag mijn mondkapje bij deze cliënte af. 'Bent u er klaar voor?' grap ik, 'Het kan mee- of tegenvallen.' Mevrouw superaardig: 'Het valt heel goed. Je hebt het gezicht van een engel. Ik wist het. Mijn reddende engel uit x.' Ze is nog niet klaar met pluisjes maken (ze bedoelt pluimpjes, maar dit klinkt zo persoonlijk en lief): 'En zulke mooie tanden. Mag ik die hebben?' Ik schiet in de lach: 'Mijn tanden hebben? En hoe moet ik dan kauwen?' Ze peinst. Moi voordat ze haar gedachte uitspreekt: 'U gaat me toch niet vertellen dat u bedoelt dat we er samen meedoen?' Ze lacht: 'Nee hè, dat kan niet.' Ze probeert haar kunstgebit uit te doen. Moi vermakelijk hoofdschuddend: 'Laat maar fijn in, ruilen doen we ook niet.' Omdat ze mijn roze lippen zo mooi vindt, mag ze de hare tuiten voor lipstick ... uit haar eigen beautycase.

Een Saar snapt wat nodig is!

donderdag 24 maart 2022

COSTA DEL SOL

strohoeden


18 graden op het verdekte terras waar zes seniorita's goede zin krijgen door de lentezon. Seniorita 1 schuift zo vaak met de zon mee dat het een stoelendans wordt. Seniorita 2 blijft liever plakken in haar stoel: 'Ik zit goed zo. Het voelt alsof ik weer overwinter aan de Costa del Sol. Dat hoeft ze geen twee keer te zeggen. Olé! Ik pak mijn senioren playlist erbij en voor je het weet wordt er meegezongen en gesjoenkeld op zomerhits van weleer. Ik maak er een anekdotisch kwisje van met vragen over de artiesten en liedjes om de dames aan de praat te krijgen. Seniorita 3 pendelt tussen terras en voordeur; zij verwacht zoals elke dag tevergeefs bezoek.

Seniorita 1 tegen mij: 'Dat mag je hier elke zondag komen doen, wat een uitbundigheid.' Het is donderdag, maar dat laten we in het midden. Seniorita 2 heeft last van de 'Spaanse' zon in haar ogen, maar wil niet verplaatst worden. Ik pak een magazine van tafel en reik met mijn arm zo hoog dat er schaduw op haar gezicht valt. Zij steekt lachend de duim omhoog: 'Zo houden!' Moi (seniorita 6 jaja): 'Zo stond vaders vroeger met de antenne op het dak.' Het wordt een van de sketchjes in de trant van Toon Hermans: perfecte timing, pretoogjes en lijzig ritme. De lachband hoeft niet gestart te worden. De seniorita's drogen de lachtranen met hun in de boord van de mouw gefrotte zakdoek. Iedereen wordt voorzien van een flamboyante strohoed of sportieve zonneklep. Seniorita 4 staat na het uitdelen weer op voor een dansje: olé!  

Een vrijwilligster (dame 5) betreedt het terras met versnaperingen. Seniorita 2 (moeder van 15 dochters volgens eigen zeggen) met de hand schuin voor haar mond aan mij vragend: 'Is dat er een van mij?'  Een Surinaams gezegde luidt: waar de dood is, moet gelachen worden. Het was een onverwacht zonnige en vrolijke gelegenheid die onbedoeld een afscheidsfeestje bleek. Voor de seniorita die mij van meet af aan zuster Maria noemde, viel 's nachts onverwacht het doek. Ze had vast een vrijkaartje ontvangen om zich bij haar grote liefde die ze zóóó miste te voegen.

Een Saar snapt wat nodig is!

zondag 20 maart 2022

DUIVENMELKER

duivenmelker, vliegende ratten

'Mag ik aanschuiven?' vraag ik aan Joes die onderuitgezakt aan de lange tafel zit. Met zijn linkerhand schuift hij de stoel schuin voor hem uitnodigend mijn richting uit. Joes hard: 'Hé, ik ken jou, jouw man houdt duiven.' Uitgerekend met een duivenmelker heeft hij me laten trouwen, terwijl we ooit zijn verhuisd vanwege overlast van duivenstront en -stank van de buren. Omdat Joes nooit bezoek ontvangt (later snap ik dat hij iedereen de deur uit jaagt) hoop ik hem een plezier te doen door mij voor te doen als de vrouw van. 

Ik krijg 'm aan de praat en luister aandachtig naar duiventrivia, terwijl duiven niet echt mijn belangstelling hebben; ach ze mogen er zijn, hebben een mooi koppie en kijken intelligent uit hun kraaloogjes, maar zoals vermeld veroorzaken ze ook overlast in de bebouwde kom. De vriendelijke toon slaat om naar een brommen gevolgd door een woest: 'Vliegende ratten zijn het. Het zou verboden moeten zijn om duiven te houden. Ziek word je ervan. Daarom moest ik naar het ziekenhuis. Ik heb de duivenziekte. Ik kom hier nooit meer weg. En jouw man is dat schuld!' Zou hij het pikken wanneer ik kenbaar maak dat hij toch de verkeerde voor zich heeft?

Een Saar snapt wat nodig is!

donderdag 17 maart 2022

DELA

muzieklijstje

Officieel is het nog winter en het voorjaar dient zich al aan. Lastig voor jurken- en rokdragers zoals ik. Maillots zijn te dik en witte benen te bloot en koud en panty's (nylons) ... die zijn allang verleden tijd. Tijdens de seizoenswisselingen hanteer ik een schiftingssysteem. Ik draag alles nog een keer, was de kledingstukken en hang/leg ze in de zolderkast (zonder te strijken!) of doe afdankertjes/miskopen in een kringloopdoos.

Vanmiddag ga ik naar een lieve ex-collega die ook afscheid neemt van het Zorghuis waar pappi woonde. Ik plan meteen een bezoek aan een speciale bewoonster met wie ik nog steeds contact heb in: een leuk mens dat kind noch kraai heeft en blij is met belletjes en bezoek. Ik ga in een zwart gebreid mantelpakje dat tot mijn wintercollectie behoort. Stemmig voor een afscheid en tevens leuk om er een grapje over te maken: wat zullen ze de lieve collega die altijd voor iedereen klaarstaat, gaan missen. 

In de hal word ik, vanwege mijn voorkomen, aangehouden door het enige verre familielid van de speciale bewoonster: 'Bent u de mevrouw van de DELA?' Moi onwetend van een sterfgeval schertsend: 'Ik kom wel voor een afscheid, maar niet een voor eeuwig.' De speciale bewoonster blijkt enkele uren daarvoor op haar uitdrukkelijke wens door de achterdeur te zijn verdwenen. Geen geschutter bij de condoleance, het verre familielid benadrukt dat het zo goed is: 'Tante was klaar met dit leven.' 

Bij thuiskomst landt het droeve bericht. Haar Spotify lijstje op mijn iPad brengt een ode: Patachou (la chansonnette), Doris Day (a guy is a guy) Nana Mouskouri (au coeur de septembre) en Guten morgen Sonnenschein), Juliette Greco (sous le ciel de Paris), Frida Bocchara (cent mille chansons), Trini Lopez (lemon tree), alles van Elizabeth Schwarzkopf en Dvořák en Conny Stuart (wat voor weer zou het zijn in Den Haag). Al waren haar laatste haren eenzaam, ze was gedurende haar leven voor veel mensen van betekenis. Ook voor mij. Bedankt voor de gezellige muziekuurtjes met u.

BISON KIT

nostalgie
Ouderen kunnen onbedoeld grappig zijn. Frans, ergens achter in de tachtig, is van de oude stempel. Hij weet overal raad op en raad mee. Hij maakt deel uit van een generatie die schaarste en de oorlog heeft meegemaakt; daar wordt je inventief en creatief van. Zijn kunstgebit brak op een hazelnoot van een luxe gebakje. Zijn zoon pakt een diepvrieszakje uit de keukenla om het gebroken in naar de 'tandtechniker' te brengen. 'Nergens voor nodig', sputtert Frans tegen: 'Een drupje Bison kit erop - eerst laten aandrogen - en ik kan mijn tanden zo weer in.

maandag 14 maart 2022

GORDIJNEN DICHT GEZELLIG

poes op de versterbank

De lente lonkt. De zon doet haar best. Het is vroeger en langer licht. Chrit is een einzelganger die eindelijk hulp heeft aanvaard - na het overlijden van zijn sociale en hartelijke echtgenote leefde hij teruggetrokken. Wanneer ik als Saar binnenkom is het steevast: 'Je bent een engel uit de hemel.'

Chrit is door zijn karakter meer een wintermens: gordijnen dicht en je bent op je eigen. De zon werpt door de zonnebadende poes op de vensterbank een langgerekt silhouet op de verschoten wand. Ik groet de poes, trek de gordijnen dicht en daarmee ook de boze buitenwereld. Hij: 'Da's beter. Poes komt wel naar binnen als het te kil wordt.' Moi: 'Da's gezellig zo met de gordijnen dicht. Dat vindt Chrit ook: 'Doe de schemerlampjes maar aan.' 

Ik lees gemarkeerde passages uit een versleten maar voor hem belangrijk boek voor. Slaapverwekkend schijnbaar, want Chrit dut in. Ik leg zijn bril op het bijzettafeltje naast de rookstoel, dim de plafondlamp en zet zachtjes radio 4 op. Ineens is het donker buiten. Ik hoor het kattenluik. Chrit schrikt wakker, verheft zijn hoofd. Door het schemer en zonder bril ziet hij mij voor zijn overleden echtgenote aan. Intens blij stamelt hij: 'Ria?' Ik pak zijn hand vast. Ik gun hem een weerzien met zijn schat, al is het voor kort. Poes trippelt met een blij-je-weer-te-zien-staart de kamer binnen. Ik draai het licht op vol vermogen terug en reik Chrit zijn bril aan. Chrit kijkt verrast om zich heen. Huh, wat was dat nou allemaal? Poes springt op schoot. 'Ach, jij bent het snoebel', knuffelt hij de poes.

Een Saar snapt wat nodig is!

HET ONDEUGENDE NACHTHEMD

ringella slaapmode
Ringella nachthemden: modieus, comfortabel en zacht


Spruiten zorgen voor borrelbuikjes. Zo ook bij de welopgevoede Aggie. Winderigheid zit haar in de weg. Wanneer ze opstaat uit haar leunstoel, verlaten bromgeluiden haar derrière. Schichtig kijkt ze me aan: 'Pardon, dat is niet beschaafd.' Moi de schouders ophalend: 'Tegen spruiten kan niemand op. Laat maar waaien, dat lucht op.' Een luide knal volgt. Je kan het maar kwijt zijn. Ik pak haar nachthemd dat over een stoel hangt en waai er overdreven de spruitjeslucht mee weg. Ze is opgelucht dat windjes laten mag en moet er heel erg om lachen: 'Kom we lopen even naar een andere kamer, tot de lucht geklaard is.' Prutteldepruttel.

We doen een drankje in de gezamenlijke huiskamer. Als de bodem leeg is, wil de teruggetrokken Aggie terug naar haar kamer. Ik pak het nachthemd dat ik in het korfje van de rollator had gestopt, wandel vooruit en zwaai als een torero* (en torero roepend) met de rode lap naar haar. Ze laat de rollator los en beeldt speels met haar wijsvingers stierenhorens uit. Het knettert weer. Moi theatraal: 'Pas op, houd de rollator in bedwang anders rijdt-ie zonder u weg.' Ze giert. We zijn vrolijker dan vrolijk.

In haar kamer doet een van te voren geprepareerd operettelijstje mij walsen met het nachthemd. Met mijn stoffen partner zwier ik tussen de meubels door. Mevrouw vindt het geweldig, ondanks dat ze zelf niet meer kan dansen; enkele coupletten meezingen en lichtjes deinen kan ze wel: 'Heerlijk, mijn moeder zou ook zo'n malligheid uithalen.' Wanneer het tijd is voor een middagdutje - voor haar: schoonheidsslaapje ('Hou op, ik kom niet meer bij') - leg ik het nachthemd onder de wol, de lange mouwen als armen bovenop de dekens. Ze giechelt: 'Daar lig ik dan. Mogen mijn armen boven mijn hoofd?' Ik leg de mouwen omhoog op het kussen en maak er een gaapgeluid bij. Op haar verzoek gaan de mouwen ook naar links en rechts, gekruist en wat al niet meer. Zij lachend en genietend: 'Ondanks dat ik niet meer zo beweeglijk ben, voelt het alsof ik het zelf doe. Maar vooral ben ik nu moe.' 'Dan ruim ik even op' hoort Aggie al niet meer. Het gepruttel maakt plaats voor zacht gesnurk. 
*Waarom torero in plaats van toreador? Een toreador is een stierenvechter te paard.     
           
Een Saar snapt wat nodig is!

PIEP IN

jack Gil Bret
A-lijn jack van Gil Bret

Cis is uit haar jas gegroeid. Niet door overdadig eten - hoewel ze heerlijk kan smikkelen en alles lust, maar door vocht vasthouden. Een kwaal die bij veel ouderen speelt. Mijn klassieke - mijn vrienden noemen het ouwelijk - kleding valt geregeld in de smaak bij mijn cliënten. Appeltje eitje als ik de meegebrachte jas in Cis' lievelingskleur beige bij binnenkomst draag. Zij zoals verwacht: 'Oh, mooi. Die wil ik.' We maken er net als menige die-wil-ik-keer een plagerig kat-en-muisspelletje van, dat bevordert de spass en de hebberigheid. Daar genieten we samen van.

Genoeg tijdverdrijf. Het is zover, Cis mag hem passen. Ik ga achter haar staan met de jas: 'De armen achterwaarts graag.' Wanneer ze de handen in de mouwen van de aangeboden jas moet steken, zeg ik: 'Piep in.' Zij giechelt: 'Haha. Piep in zei moeke ook altijd.' In de spiegelkast mag ze zichzelf bewonderen. Ze draait linksom en draait rechtsom. Goedkeurend: 'Hij piest pesas.' Moi met het kippenvel op mijn armen (ik heb het decennialang niet gehoord): 'Dat zei mijn mam altijd.' Ik hoef niet te vragen of Cis met de jas in haar nopjes is, want ze houdt 'm de hele avond aan.

                                                 Een Saar snapt wat nodig is!

maandag 7 maart 2022

VOORJAARSSCHOONMAAK

stofdoek

De lente lonkt. Wanneer ik met een ouderwetse stofdoek in de hand de kamer binnenloop waar zij werkeloos voor zich uitstaart, is het prompt: 'Dat hoeft toch niet!' Ik lach: 'De zon schijnt, de katjes bloeien. Tijd voor de voorjaarsschoonmaak. En ik ga het niet alleen doen, u gaat helpen.' Ouderen die fysiek weinig meer kunnen, vinden het vaak fijn om bepaalde klusjes ZIEN gebeuren. Weggevaagde herinneringen komen boven drijven en dikwijls kunnen ouderen door dat ene duwtje (samen doen) meer dan ze denken. Zo ook Gon die tot actie wordt aangezet.

Van de stoelen worden vlekjes weggewerkt - zij wijst de vlekjes ijverig aan. Kastlades worden geleegd en uitgestoft. Van elk door mij omhooggehouden object, mag Gon ('Alles mag weg!') zeggen wat ermee mag gebeuren. Triomfantelijk kiepert ze spullen in een kartonnen doos die ter familiecontrole in de schuur wordt gezet. Bij een verfomfaaid zakje trekt ze een vies gezicht: 'Kijk daar maar niet in.' Het zakje bevat beschimmelde etensresten en klef snoep. We zijn niets te vroeg met de voorjaarsschoonmaak. De rollator krijgt glimt door een vochtig wonderlapje en van de kamerplanten op de vensterbanken knippen we de dorre bladeren.

Alles heeft een beurt gehad. De morgen is goed besteed en het eindresultaat mag gezien worden. Gon is in haar nopjes en heel dankbaar: 'Wat een verschil. Ik zag er echt tegenop, maar opgeruimd staat echt netjes!'

Een Saar snapt wat nodig is!