zondag 31 oktober 2021

BABY BORN

 

Een verkindst persoon in een bejaardenhuis met een pop op schoot. Ik vond zo'n levenloze knuffel om je gevoelens van liefde op te projecten altijd een schrikbeeld. Tijdens Tilly's tour du jour ('Zullen we gaan?') stuiten we binnenshuis op een vondeling.  Het is een levensechte baby born. Bijna akelig zo echt. Moi: 'Kijk nou een vondeling. Achtergelaten en helemaal alleen.' Tilly spreidt haar aan anders werkeloze armen: 'Kom maar bij mij, schatje.' De baby draagt een donkerblauw geribbeld schipperstruitje. Tilly: 'Heb ik dat gebreid?' Ik bevestig het met een pluimpje. Zij: 'Dat heb ik fijn gedaan.' Ik hoor mezelf kirrende geluidjes maken. Tilly vindt het prachtig. De pop mag in een denkbeeldig wiegje. Het gaat verder langs een wandkleed waarop een speeltuin is uitgebeeld. We zingen 'klein klein kleutertje wat doe je in het gras'. Een medebewoonster valt spontaan in met nog een couplet. Uit een zijden boeket pluk ik een roos en houd hem onder haar neus. Ik benoem alles in geuren en kleuren. Tilly vindt het zoet ruiken in de tuin. De herfst is voor even een beetje zomer. 

Uit de serie: zoveel zorgen, zoveel hart&humor verhalen

donderdag 28 oktober 2021

GEVOELSTEMPERATUUR

Het is guur. Kastanjebladeren in koper en groen scheren langs het venster. Binnen voelt rolstoelster Tilly zich gevangen, opgesloten in haar dementie. Achter het raam zittend en pratend over de buitenissigheden die we registreren en het nabootsen van bijbehorende herfstige gevoelstemperaturen krijgt ze ook het buitengevoel. Zij aan het einde van onder andere een middag autokleuren herkennen ('Heh, weer een witte, mijn man heeft een blauwe'): 'Wat fijn dat je me hebt weten over te halen om naar buiten te gaan. Ze strijkt over de plaid over haar benen: 'En de kou viel eigenlijk wel mee.' Niet zo vreemd als we in haar huis verblijven waar de radiator op volle toeren draait en ik verhitte rode konen onder mijn mondkapje van de warmte en niet van de kou heb. 

Uit de serie: zoveel zorgen, zoveel hart&humor verhalen

dinsdag 26 oktober 2021

GEVULD GELUK

SAA BLUU voor volwassenen

Het aroma van boerenkool met gebakken uitjes, spekjes, gehaktbal en jus komt de meisjes van meer dan 90 lentes jong tegemoet. Gedrieën zitten ze aan tafel. Twee ervan met kledingbeschermer. Liesje wijst: 'Zij hebben zo'n groen ding om en ik niet.' Moi: 'Als u ook in gala wilt aanzitten, kan dat.' Waar anderen het haten dat ze als volwassene zo'n kleuterknoeilap om moeten, is zij er reuze blij mee. Ze hoort bij de club.

Steelse blikken van de eetlustige Liesje. Haar overbuurvrouw heeft twee gehaktballen. Ze roert zich (go girl!). Haar overbuurvrouw heeft er geen twee, maar de enige door midden gekliefd. Ik zie Toon 'leg neer die bal' Hermans voor me. Er volgt een onnodige discussie, want er kan altijd een bal bij.

De gevulde magen zijn dik tevreden. Stientje heeft boerenkoolspetters op haar gezicht. Oude gewoonte, restjes bewaren voor magere tijden? Hillie vraagt of ze haar bril wil afzetten. Stientje wil weten waarom. Hillie: 'Dan kan ik je snoet poetsen.' Dat vindt Stientje heel lief en opmerkzaam van haar: 'Ondanks dat we hier zitten te verstoffen, wil ik niet versloffen.' (girlpower!)

Uit de serie: zoveel zorgen, zoveel hart&humor verhalen

TAFELVOETBAL

In een restaurant heb je muzak. In zorginstellingen heerst er doodse stilte met onderbreking van het getik van bestek en gesmak van mensen zonder tanden of slecht zittend gebit. Ik kan best meegaan in de ongebreidelde aandacht bij het eten, maar het is zó ongezellig. Ook ouderen uit vaak grote gezinnen herinneren zich hoe heerlijk drukte en gezellig met z'n allen eten was.

Moi in de rondte: 'Wie wil er een toetje? In de aanbieding chocoladepudding met sappige rode kersen.' Verraste gezichten. Meestal worden de bakjes stilzwijgend onder hun neus geschoven. Moi: 'Wie een toetje wil moet de hand opsteken!' Aarzelend gaan een voor een de handen in de lucht. Kijk, als je beloond wordt, doe je (indien mogelijk) je best.

De man in het dinergezelschap neem een hapje. De kers rolt via zijn slab op de grond. Ik heb moeite om mijn gezicht in de plooi te houden, want ik zie de wedstrijdschans van Garmisch-Partenkirchen voor me. Hij geneert zich en probeert de kers weg te schoppen. Dit verlangt humor (op zijn gehoorafstand): 'Voor zo'n fanatiek tafelvoetballer als u staan de clubs vast in de rij.'  

Een Saar snapt wat nodig is!

SIGNALEN UIT HET HIERNAMAALS

Op de dag dat mijn broer uit Maas en Waal belt met een vraag over ons mam vroeger heeft W. een afspraak met een opdrachtgever uit de geboorteplaats van pappi die nu in het dorp woont waar het wiegje van mijn moeder stond. Ik sla de meegenomen HALLO folder van de Jumbo open op de bladzijde met in de rubriek VERTEL een diamanten paar uit, jawel, Beneden-Leeuwen. Mijn eerste cliënt vanmorgen is een 77-jarige dame, exact de leeftijd van mam. Totaal niet bijgelovig, maar soms zijn er zoveel toevalligheden. Ik heb zo'n vermoeden dat ook mam van zich laat horen.

maandag 25 oktober 2021

TAFELEN

Verse bloemkool met braadworst

Hillie, Liesje en Stientje, allen voorzien van slab, wachten zwijgend aan de houten vierkante tafel in de gezamenlijke huiskamer. De tafel is spaarzaam gedekt: een placemat met daarop aangepast bestek en een drinkbeker sommigen met tuit. Voor een vrolijkerd zoals ik een saaie bedoening, maar voor deze specifieke ouden van dagen werkt het. Alle aandacht gaat naar de maaltijd nuttigen. Geheel in hun dagstructuur zittend, worden bordjes leeggeschraapt.

Met twee vellen keukenpapier als dienstservet bij een ober over de voorarm gedrapeerd, vraag ik beleefd of het heeft gesmaakt. Complimenten voor de verskok  - daar zal hij blij mee zijn. De griesmeelpudding met mandarijn is in aantocht en ik neem de lege hotelporseleinen borden mee. Liesje giechelt en houdt met haar stramme handen haar bord vast. Moi: 'Blieft u nog een portie?' Nou en of. De tengere Liesje eet met smaak nog een vol bord met bloemkool, aardappelen en braadworst op onder het getik van dessertlepels. Waar laat ze het! Moi rondkijkend als de glazen bakjes leeg zijn en de lepels werkeloos: 'Als muisjes miezen ...' '... mauwen ze niet' wordt er aangevuld. 

Uit de serie: zoveel zorgen, zoveel hart&humor verhalen

DOORLOPER

verzorgingstehuis sluit (niet)

Hillie - een doddig minimensje van tegen de honderd - zit in haar crapaudje in de hoek bij het raam van de gezamenlijke huiskamer. Telkens als ze iemand van de verzorging ziet, legt ze haar kruiswoordpuzzelboek neer, staat op en vraagt bezorgd: 'Ik heb gehoord dat ze er hier mee gaan stoppen.' Elke keer weer wordt haar geduldig en liefdevol uitgelegd dat hier geen sprake van is. Hillie opgelucht: 'Oh gelukkig, want mochten mijn kinderen me willen bezoeken, dan moeten ze wel weten waar ze ik uithang.' Onder 'Wat gemeen van ZE om zoiets rond te bazuinen als het niet waar is. Daar raken mensen van in paniek' schuifelt ze terug naar haar hoekje waar ze weer gaat zitten met het puzzelboek waarvan de doorlopers al jaren af zijn in haar handen, totdat ze opveert om het aan de volgende zuster te vragen. Het telkens opstaan en 'doorlopen' tot ze een antwoord op haar vragen heeft, zorgt dat ze kwiek en fit blijft. Want Hillie heeft nog een doorlopende vraag: waarom ben ik hier? Natuurlijk wordt hier door mij ook op gereageerd met iets positiefs in de trant van: 'Omdat uw kinderen u het beste gunnen.' Zij, volledig overtuigd: 'Owh, mijn kinderen weten hiervan. Nou als zij vinden dat ik hier moet zijn, dan zal het wel goed wezen.'

Een Saar snapt wat nodig is!

zaterdag 23 oktober 2021

SPIEGELEN

Mevrouw geniet achter het venster van de herfstzon. Ze wijst naar de bejaardenflat aan de overkant waar de zon genadeloos laat zien dat de balustrades wel een glazenwasser kunnen gebruiken. Moi: 'Dat zal u niet overkomen. Bij u blinkt alles als een spiegel, de keuken, de wc.' Tilly knikt verguld en complimenteert me met mijn opgestoken kapsel.' Ik kaats het meteen terug: 'Extra voor u, omdat u er altijd tiptop bijzit.'

De iPad is niet beschikbaar. Ik zet haar porseleinen pop op de rand van haar rolstoel neer. Moi: 'Haar haren mogen weleens gekamd worden.' Tilly: 'Ze zijn niet echt hoor.' Voor haar zittend doe ik het strooien hoedje af, 'kam' uitgebreid de pruik, kuis het kleffe snoetjes en doe alsof ik de lippen stift. 

Mevrouw volgt het allemaal. Ze draait haar hoofd: 'Zitten mijn haren goed?' Moi: 'Zal ik ze voor u kammen?' Dat wil ze. Met de gladde achterkant van de borstel aai ik over haar hoofd. Dat vindt ze heerlijk. Wanneer ik de lippenstift uit de stoffen houder pak, tuit ze haar mond en als de lippen gestift zijn, wrijft ze automatisch de lippen zoals we dat vroeger deden. Moi: 'U bent nu zo mooi, zullen we de schatkist met juwelen erbij pakken?' 

Met de telefoon in de selfiestand mag ze de uitbundige halsketting en haar lippen bewonderen. Ik laat expres niet haar hele gezicht zien, omdat ik niet weet of zij haar zelfbeeld herkent en wellicht schrikt van een 'vreemd' gezicht. Flemend: 'Wat een schone schattebout.Een traan rolt uit haar rechterooghoek: 'Ik was zijn schattebout.' Om de stemming positief te houden - wel getut, geen getrut - vlei ik er schalks erachteraan: 'Met ondeugende ogen.' Ze toont een gulle lach en guitige ogen. 

Een Saar snapt wat nodig is!


ROUW OP HET LIJF

Het is een vaststaand gegeven feit: een mens wordt geboren, leeft zijn leven en voor je het weet is het voorbij. De lengte van het leven is voor de een met een beetje stretch, voor de ander met krimp. Vette pech of is het: kwaliteit boven kwantiteit?

De dood komt altijd onverwacht, zelfs wanneer hij is aangekondigd. Een dierbare verliezen valt de achterblijvers rouw op het lijf, ondanks dat je er rekening mee kunt gehouden. Vasthouden aan wat je verloren bent tijdens de stadia van rouw. Ontkenning, verzet, onderhandelen en vechten, somberheid, aanvaarding. Waar ben je verdrietig om: voor diegene omdat je hem/haar een langer/beter leven had gegund of omdat jij de overledene mist?

Door drukke werkzaamheden had ik meer dan een jaar geen gelegenheid om te rouwen. Geveld door een hernia dringt het besef eindelijk door dat mijn pappi nooit meer terugkomt. Dat doet zowel fysiek en geestelijk pijn. Vooral op momenten waarop ik niets om handen heb overvalt de droefenis me. Rouwen is smart voelen. Uiteindelijk kun je diegene die je zo mist voor eeuwig in je hart sluiten en verweven met je leven. Dat laatste had ik eigenlijk al een beetje gedaan door meer dan 500 verhalen over hem te schrijven.

vrijdag 22 oktober 2021

SJAKIE EN DE CHOCOLADEFABRIEK

 

Een stapel verschoten fotoalbums op het tafeltje in een prikkelarme zit/slaapkamer. Ik schuif de bewoonster in haar rolstoel eronder. Wanneer ik een album pak waar de in het verleden huizende mevrouw volgens de informatie graag in kijkt, wuift ze het weg: 'Dat is allemaal oud. Van mij mag het weg.' Voordat ik 'm kan pakken, zegt ze: 'Net als de ingekleurde puzzel.' Oké, fijn dat mevrouw nog goed kan aangeven wat ze wel en niet wil.

Ik rangschik alles en fluisterzing een herkenbaar liedje voor haar. Meteen vult ze uit volle borst aan. Na het couplet dwalen haar ogen af. Ik gun haar een moment en haal een kopje thee. Twee uit het meegebrachte zakje bokkenpootjes leg ik voor haar neer. Zonder dralen pakt ze er een en stopt 'm half in haar mond. Moi: 'Dubbel lekker hè, koekjes en chocola.' Ze kijkt me aan en snoept van het tweede bokkenpootje. 

Ik pak de oude porseleinen pop, een jongetje, en zet 'm op de rand van de tafel. Moi: 'Dit is Sjakie en hij houdt ook van chocola.' Ze kijkt naar het zakje en naar de pop. 'Sjakie van de chocoladefabriek.' Zij glunderend: 'Sjakie ken ik, maar de fabriek niet en een koekje wil ik nog wel.' Ik vertel een vrolijk fantasieverhaal over Sjakie en andere namen van familieleden en vrienden, want ik heb de film nooit gezien. Ze luistert en nipt aan haar afkoelende thee. Het verhaal eindigt met: 'En toen mocht Sjakie in een tobbe vol warme chocolade badderen. 's Middags is er weer thee met een bokkenpootje. Ze aarzelt om het aangeboden bokkenpootje aan te nemen: 'Komt deze uit de fabriek? Want die waar Sjakie in gelegen heeft, wil ik niet.' Ik verzeker haar dat deze van de bakker is. 

zondag 17 oktober 2021

JUFFROUW SAARTJE

Mijn beide ouders konden verfijnd koken. Mijn moeder (inwonend kindermeisje bij een notaris) leerde het van haar vriendin die er kokkin was. Pappi liet zich in Indonesië door de lokale bevolking de fijne kneepjes voorschotelen. De belangrijkste lessen om een heerlijk maal op tafel te zetten zijn vooral: verse ingrediënten bereiden met liefde en aandacht en neem alle tijd. Mooi opgediend doet een mens helemaal watertanden.

Ik houd van designinterieurs, maar authentiek vroeger kan me zeker bekoren. Het brengt me terug naar mijn zorgeloze jeugd. Als Saar mag ik mijn schort voorbinden in een enorme keuken van een met kunst overladen monumentale boerderij waar je bij binnenkomst totale liefde voelt. Een voor(ge)recht. Een heerlijk op-mijn-plek-gevoel overvalt me wanneer ik met potten en pannen en een opeenstapeling van serviezen om uit te kiezen in de weer ben. 'U past hier', bevestigt de bereisde bewoner. Zullen de geërfde kookkunsten hem kunnen bekoren? 

Uit de serie: zoveel zorgen, zoveel hart&humor verhalen

dinsdag 12 oktober 2021

TEGELTJESWIJSHEID

Middels de campagne die maart 2021 van start ging, lieten de KBO-PCOB leden van zich horen, want senioren bezitten bruikbare kennis, kunde en ervaring. Leden konden een eigenwijze spreuk insturen. De beste, wijste en meest toepasselijke 150 tegeltjeswijsheden (voor elk kamerlid één) uit een totaal van 832 werden geselecteerd en op een tegeltje gedrukt.  

De winnares Catherine Schimmelpennink mocht haar tegeltje ('levenswijsheid van de ouderen is het kapitaal van de samenleving') in Den Haag aanbieden aan de Tweede Kamerleden. Mijn credo 'Geven maakt het leven leuker' (geef gul aan ouderen) viel eveneens in de prijzen. Op een hartverwarmende dag verrasten door het land toerende Haagse studenten mij thuis met het tegeltje. Meer informatie: verkiezingen

Geven maakt het leven leuker. Geef gul!

maandag 11 oktober 2021

SILHOUET

Een jaar nadat mijn moeder overleed meende ik haar in de stad te kruisen. Ik sprak de vreemde mevrouw zelfs met verbaasde stem 'Mam?' aan omdat ik zelf ook wel wist dat het niet kon kloppen. Qua kapsel en kleding, ja zelfs haar elegante passen en hoe de tas aan haar arm bengelde was ze het gewoon. Toen ze zich omdraaide, werd ik meteen terug de realiteit in geslingerd. Toch bleef de ontmoeting de hele dag om me heen hangen.

De hond en ik moeten oversteken. Voor Pop geldt 'wachten' tot ik naar links en naar rechts heb gekeken. Door de poort links komt niets. Vanuit de boerderij rechts snijdt een oudere heer het laantje af richting eikenbos. Halverwege het asfalt houdt de man halt. Mijn adem stokt, ik kijk closer. Het silhouet is Pappi ten voeten uit. Gleufhoed, crèmekleurig Pierre Cardinjack, bruine pantalon, Ecco's aan de voeten en in zijn handen een bamboe wandelstok. Alles in me wil naar hem toe rennen, 'Pappi' roepen. De man draait zijn gezicht onze richting uit. De betovering is verbroken. Zijn grove gelaat lijkt voor geen millimeter op dat van pappi. Hij tilt zijn hoed bij wijze van groet op en wandelt verder. Ik kan hem alleen maar aan- en nastaren, zelfs 'goedemorgen' stamelen lukt niet. Schijn bedriegt, toch voelt pappi dichterbij.

vrijdag 8 oktober 2021

KINDERBOEKENWEEK 2021

 

uit de serie RETOURTJES (terugblikken naar thuis)

Worden wat je wil is het thema van de kinderboekenweek. Mijn moeders lievelingsboek DUVEL - een meisjesroman vanaf 16 jaar staat er in inkten krulletters op het voorwerk geschreven - las ik vanaf mijn derde (!) levensjaar zittend in een muurkast en het boek op zijn kop houdend. Tijdens een griepje komt het geheid uit de kast. Je begrijpt het al: de knappe dokter werd verliefd op zijn patiënte en samen reden ze in zijn twoseater een welvarende toekomst tegemoet.

Na Liefde en televisieKitty weet het beter en Stijfkopje voor opstandige meisjes (dankjewel mam) vond ik mijn weg naar de bibliotheek met de gelauwerde auteurs. De gedrukte inhoud en de geur van gebonden boeken hielden me daar gevangen. Ik verslond alles: terwijl alle klasgenoten ermee worstelden, vinkte ik in de brugklas mijn verplichte HAVO-boekenlijst al af. 

Worden wat je wil. Om terug te keren naar het thema: mijn mentor overspoelde ik wekelijks met beknopte pocketrecensies. Hij, om wat langer van me af te zijn vrees ik, duidde dat hij me toe vond aan wat langere lappen tekst. Voor een carrière als bibliothecaresse was ik te levendig. In plaats daarvan kon ik mijn liefde voor de Nederlandse taal en mijn creatieve ei kwijt als tekstschrijver. Lange en korte verhalen met de hond(en) aan mijn voeten in mijn thuiskantoor, monden uiteindelijk uit in artikelen en verhalen voor heel wat (honden)magazines, blaadjes, boeken en blogs. 


Dankzij de site van Lies Reitsema vond ik na tientallen jaren bovenstaand boek dat mij destijds naar een andere wereld leidde. Gekregen van Tante Mientje toen ik 10 was. 

zondag 3 oktober 2021

KOESTERLIEDJES

liedjes om vrolijk van te worden

Muziek is emotie. Muziek gerelateerd aan een herinnering, zit diep in onze hersenen verweven. Al gelang naar het gevoel dat je ooit bij een gebeurtenis  en een liedje had, reageer je daar, als het grootste gedeelte van je leven is verstreken, nog net zo op. Van muziekgeluk tot afschuw, omdat iedereen een andere herinnering koestert. Voor mensen met dementie zijn koesterliedjes een zeer bruikbare schakel met het vergeten verleden. 

Op Spotify heb ik samen met Pappi en met de Zorghuisbewoners door de jaren heen elf lijstjes samengesteld met liedjes die hen terugvoeren naar de mooiste momenten van hun jeugd en de tijd als jongvolwassene. Een beproefd recept voor sfeer en om mee te zingen of te neuriën. In Limburg zijn met name de dialect en Duitstalige liedjes ware geheugenkanonnen.

Veel van de liedjes op de lijsten stonden vroeger bij ons thuis op de bandrecorder. Mijn broer en ik (popliefhebbers) vonden het genre van onze ouders erg oubollig, maar als je nu gaat grasduinen of bijvoorbeeld de serie CHANSONS! met Rob Kemps en Matthijs van Nieuwkerk volgt, leer je dat deze artiesten helemaal hot en hip waren in de tijd van de beoogde generatie.

Bovenstaande Spotify themalijstje worden geregeld door bijvoorbeeld activiteitenbegeleidsters gebruikt. Ze zijn gratis afspeelbaar via zoekterm wim van knippenberg. Scroll naar beneden voor alle playlists.

zaterdag 2 oktober 2021

PAUW REVISITED

Corona en een hernia gooiden roet in het eten en nu pappi overleden is, is natuurlijk de dagelijkse weg ernaartoe geen noodzaak meer. Eindelijk is er weer het weerzien met pappi's huisgenoten waar ik zo verknocht aan was. De oude garde (vooral negentig plussers) is lichtelijk uitgedund door verhuizing of overlijden. De bescheiden Josje wuift terwijl ik in het halletje mijn jas uittrek. Bij het openen van de tussendeur 'Goedemiddag lieve mensen' herkent Mijnheer Demijne meteen mijn stem. Ook weet hij mijn naam. Mutti's bijna honderdjarige leven hangt aan een zijden draadje; je ziet aan haar dat ze al op weg is naar boven. Ze giechelt als ik het limonaderietje tussen haar streepjes van lippen duw. Wanneer ik de week erop weer kom - omdat ik JJ en Tante Poes die buitenshuis waren ben misgelopen - is ze de dag ervoor over de drempel gegaan. 

Lachebekje is in de tijd gevangen. Haar ogen lichten op omdat ze denkt dat ik haar dochter ben (dat denkt ze bij elke bezoekster die binnenkomt). Merie confisqueert 's middags pappi's stoel. Zij, met vochtige ogen: Elke keer, nou niet elke keer, maar vaak als ik binnenkom zoeken mijn ogen je vader. Dan besef ik weer dat hij er niet meer is.' Ook Mijnheer Demijne pinkt een traantje weg als we de draad als vanouds bij de Koopvaardij oppakken. Hij mist zijn dochter en onafscheidelijke huisgenoot Sjimmie. Ik complimenteer hem dat hij er zo goed uitziet, vrolijk is en zich herpakt heeft. 

De Witte Dame ziet het niet meer zitten, Ze vindt het lief dat we contact houden, maar ik kan niets voor haar doen. Ze verdwijnt met haar zus die net is binnengekomen naar haar kamer. Ons Door heeft een abces in haar mond. Aan haar onderzoekende ogen zie ik dat ze me vagelijk herinnert. Verdrietig in haar wanen vertelt ze dat de rode duivel achter mij (een nieuwe bewoonster in rode bodywarmer) haar het leven zuur maakt. Ik spreek haar bemoedigend toe. Ineens met een zachte blik: 'Jij was net als ik gymjuf. Of ben je dat nog? Ik ben een heel stuk van de film kwijt.'

De slechtziende Grietje opstandig: 'Ineens was je weg. Ons is niets verteld.' Dat had JJ ook. Zij, bij het raam liggend: 'Altijd als ik naar de tuin kijk, denk ik aan je vader. Nu komen er eventjes twee knapen met een bladblazer. Jouw vader, de tuinman, was van 's morgens tot aan het avondeten buiten in de weer. Ik zie hem nog zo, net gedoucht en piekfijn gekleed, in de deuropening staan. Hij hield altijd even halt, keek om zich heen, groette iedereen, voordat hij met zijn onafscheidelijke stok naar zijn tafel schuifelde. JJ wil graag over politiek, winterwerk en haar vroegere job praten: 'Dat kan ik hier verder met niemand.' 

Enthousiaste begroetingen door bekende verzorgsters die druk in de weer zijn met de bewoners.  De sfeer is nog net zo huiselijk en knus toen pappi er woonde. Soms moet ik me even vermannen in deze warme vrouwenwereld. Wat was (en is) het fijn hier. Het bezoekje vliegt om, want ook voor de nieuwkomers ben ik als stuifmeel voor de bij. Thuis overvalt me de weemoed.