De #MeToo-discussie woedt voort. Is een 'ja' en 'nee' van een meisje en/of jongen een volmondig 'ja' en een stellig 'nee'? Om ellende te voorkomen, moeten we het als maatschappij heel zwart-wit stellen: 'ja' is 'ja' en 'nee' is 'nee'. De weerbarstige theorie kun je ook op ouderen betrekken. Bejaarde bewoners mag je nergens toe dwingen: zij hebben altijd het laatste woord. Hoeveel ouderen verpieteren er daardoor niet in een pracht appartement, waar ze zich moederziel alleen voelen. Verspilde tijd die zo aangenaam had kunnen zijn. In het Zorghuis pakken we door, wanneer we een aarzeling bespeuren die een voorzichtig 'ja' of 'misschien' impliceert. Want: iemand kan simpelweg vergeten zijn wat hij leuk vindt om te doen, een bewoner begrijpt de vraag (of de activiteit) niet, heeft het niet verstaan, is te beleefd om te weigeren of durft iets in eerste instantie niet aan. Die tegenstrijdigheid maakt inschatten lastig. Daarom werken wij uitsluitend met gekwalificeerde medewerkers (en niet met vrijwilligers).
Het Grotere Giswerk kan beginnen. Onze PauwProfessionals m/v bogen op hun vakbekwaamheid, ervaring, vertrouwen op hun intuïtie, het inzicht in hun pappenheimers, en putten uit de cursus Effectief Communiceren. Vragen betekent: uitleggen, zonder dwang doorpakken en iemand speels overhalen als je merkt dat iemand in is voor gezelligheid. Niets zo veranderlijk als een bejaarde; iedereen heeft recht op vrijheid van meningsverandering.
Weet jij echt wat de ander bedoelt
en begrijpt diegene jouw bedoeling volledig?
Enkele
voorbeelden:
Een bewoner zegt 'nee' uit
verlegenheid, onwetendheid of onvermogen, terwijl hij of zij eigenlijk dolgraag
mee wil doen met een activiteit. Zet hem of haar erbij. Onder (onzichtbare) begeleiding doet de
persoon vaak toch mee en overwint hij zijn gene.
Een bewoner meent iets niet te
kunnen en wil dat niet laten merken ten overstaan van de groep. De persoon gaat
overstag als hij zich gesteund voelt en amuseert zich prima.
Iemand heeft nooit geleerd om 'nee'
te zeggen en doet braaf wat hem gevraagd wordt, ondanks dat hij of zij daar
geen zin in heeft. Deze persoon geef je juist de ruimte om je aanbod af te
slaan of een beter alternatief.
Het is lastig voor een bewoner om
een keuze te maken uit de gegeven opties − we hebben volop
activiteiten! Door de tijd te nemen, iemand serieus te nemen en dóór te
vragen, weet je pas echt wat iemand wil.
Mevrouw scharrelt rond en weet niet
meer waarnaartoe. Wil ze naar het toilet, haar kamer, de zaal, naar buiten? Aan
de zuster de taak om dat uit te dokteren.
Een dralende meneer wordt
aangespoord voor de gymnastiek. Hij weifelt. De zuster troont hem mee en laat
zien wat gymnastiek daadwerkelijk inhoudt. Zo kan meneer een betere afweging
maken.
Een persoon met
communicatieproblemen komt moeilijk omhoog uit zijn stoel. Wil hij het
kussen herschikken of probeert hij op te staan? Geeft hij aan dat hij
geholpen wil worden en zo ja, wat is zijn bestemming?
Te vaak hoor ik van vooral dochters van wie de vader of moeder in een zorginstelling verblijft dat pa of ma eenzaam op de kamer zit te verpieteren, of in de zaal zit te niksen, omdat de medewerkers bewoners niet mogen dwingen. Verspilde tijd die zo aangenaam had kunnen verlopen, want er is een verschil tussen speels en met plezier overgehaald te worden en gezellig meedoen en druk uitoefenen. Nogmaals: niets zo veranderlijk als een bejaarde!